Παιχνίδια εμπιστοσύνης, ενθάρρυνσης, συνεργασίας

Τα παιχνίδια εμπιστοσύνης, ενθάρρυνσης και συνεργασίας συμβάλλουν στην ουσιαστικότερη επικοινωνία των μελών της ομάδας, στη σύσφιξη των σχέσεων και την αμοιβαιότητα στη συνεργασία. Μέσω αυτών αναπτύσσεται το πλαίσιο της αλληλεπίδρασης και μέσω αυτού το ενδιαφέρον για τους άλλους, οπότε και αναπτύσσονται αισθήματα φιλίας, αλληλοστήριξης, συμπαράστασης και συνοχής. Κάθε παιδί μαθαίνει να συνεργάζεται, να ζητά βοήθεια και να προσφέρει βοήθεια, να επιλύει όποτε χρειάζεται τυχόν διαφορές ή συγκρούσεις προκειμένου η ομάδα να συνυπάρχει αρμονικά. Έτσι προσδιορίζεται σταδιακά η κοινωνικοποίηση και ενισχύονται η αλτρουιστική συμπεριφορά, η ανοχή και η ανεκτικότητα, η αποδοχή και ο σεβασμός. Στα παιχνίδια αυτά τα μέλη της ομάδας έρχονται σε μεγαλύτερη επαφή με το σώμα τους και με το σώμα των άλλων. Η γνωριμία αυτή των σωμάτων οδηγεί σε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη και αίσθημα ευθύνης. Με αυτά τα παιχνίδια τα μέλη της ομάδας μαθαίνουν πώς να χαλαρώνουν, να αφήνονται να οδηγηθούν και να οδηγήσουν σε απόλυτη ασφάλεια και εμπιστοσύνη. Ενδεικτικές προτάσεις παιχνιδιών: 

• «Γλύπτης και γλυπτά» Τα παιδιά σε ζευγάρια γίνονται γλύπτης και γλυπτό. Το παιδί που είναι το γλυπτό στέκεται ακίνητο και ο γλύπτης προσπαθεί να του δώσει ένα σχήμα. Όταν οι γλύπτες τελειώσουν εκθέτουν τα γλυπτά τους και οι υπόλοιποι προσπαθούν να μαντέψουν τι έφτιαξαν. Το ίδιο παιχνίδι μπορεί να εξελιχθεί. Οι γλύπτες μπορεί να εργάζονται για μια έκθεση που θα γίνει στο μουσείο. Εκθέτουν τα γλυπτά τους, τα οποία όμως όταν νυχτώσει «ζωντανεύουν» και αρχίζουν να κινούνται. Με αφήγηση μπορεί να υπάρξει εμψύχωση της δράσης των γλυπτών.

• «Λιμνούλες και βατραχάκια» Τα παιδιά πηδούν σαν βατραχάκια τριγύρω από τις λιμνούλες (στεφάνια). Μόλις η μουσική σταματήσει πρέπει να μπουν σε κάποια λιμνούλα (στεφάνι). Υπάρχουν κάμποσες λιμνούλες (στεφάνια) στο πάτωμα. Προοδευτικά αποσύρουμε λιμνούλες και τα βατραχάκια πρέπει να χωρέσουν σε λιγότερες λιμνούλες. Στο τέλος μένει μόνο μια λιμνούλα (στεφάνι) και όλα τα παιδιά βοηθάνε το ένα το άλλο και ψάχνουν τρόπους ώστε να χωρέσουν. Παραλλαγή: Μπορεί να υλοποιηθεί και με σελίδες χαρτί Α4 (νησί, φωλιές, κτλ). 

• Ύφασμα και μπαλόνι - αλεξίπτωτο Τα παιδιά κρατάνε ένα μεγάλο ύφασμα και μέσα βρίσκεται ένα μπαλόνι. Έχει αέρα δυνατό, σιγανό, κύματα, κτλ. και το μπαλόνι πρέπει να παραμείνει πάνω στο ύφασμα και να μην πέσει με τη βοήθεια και τη σωστή τοποθέτηση όλων. 

• «Καθρέφτης» Σε ζευγάρι τα παιδιά κάνουν κινήσεις και το ένα πρέπει να αναπαράγει κατοπτρικά το άλλο. Παραλλαγή: Δίνονται οδηγίες για να ακουμπήσουν διάφορα μέρη του σώματος ή να κάνουν ενέργειες.

 • «Με δεμένα μάτια» Πρόκειται για μια σειρά παιχνιδιών όπου κάποιοι ή όλοι έχουν τα μάτια τους δεμένα για να μην βλέπουν. Παίζεται σε ζευγάρια όπου το ένα παιδί έχει δεμένα μάτια και είναι μπροστά και το άλλο κατευθύνει και καθοδηγεί το μπροστινό, ώστε να φτάσουν σε κάποιο προορισμό.

 • «Σημαντικό αντικείμενο - ιδιαίτερη ιστορία» Κάθε παιδί φέρνει στην τάξη ένα προσωπικό και ιδιαίτερο αντικείμενο, το οποίο το παρουσιάζει στην ολομέλεια (στο κέντρο του κύκλου) και μοιράζεται την ιστορία του. Ύστερα τα αντικείμενα μπαίνουν σ’ ένα χαρτόκουτο και γίνεται παιχνίδι. Κάθε αντικείμενο βγαίνει και οι υπόλοιποι ψάχνουν να βρουν τον ιδιοκτήτη. 

• «Ο κόμπος» Η ομάδα σχηματίζει κύκλο. Όλοι κλείνουν τα μάτια, απλώνουν τα χέρια τους εμπρός και κινούνται ελαφριά προς το κέντρο μέχρι να πιάσουν τα χέρια κάποιου άλλου. Κάθε χέρι πρέπει να κρατάει ένα μόνο χέρι. Κατόπιν ανοίγουν τα μάτια. Η ομάδα τώρα πρέπει να λύσει τον «κόμπο» στον οποίο είναι δεμένη χωρίς να λυθούν τα χέρια. Η επικοινωνία πρέπει να γίνεται με τα μάτια και τα σώματα. 

• «Πιάσε τον, πέφτει» Η ομάδα σχηματίζει έναν πολύ κλειστό κύκλο. Κάποιος στέκεται όρθιος στη μέση. Με τα μάτια κλειστά, αφήνεται ελαφρά να πέσει προς τα πίσω. Η ομάδα τον συγκρατεί, τον σπρώχνει απαλά, τον ταλαντεύει, τον σηκώνει στον αέρα (με τα χέρια, την κοιλιά, τους ώμους, κτλ., ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας που επιθυμούμε). Το ίδιο μπορεί να γίνει και σε τριάδες.

 • «Το καράβι» Ο/Η νηπιαγωγός σκορπίζει στο πάτωμα διάφορα πολύχρωμα υφάσματα, τόσα όσα τα παιδιά. Με το ξεκίνημα της μουσικής (M. Nyman, The piano) τα παιδιά κινούνται ελεύθερα ανάμεσα στα υφάσματα. Διαλέγουν ένα ύφασμα κι έχουν μια επαφή μαζί του· το αγγίζουν με προσοχή και το παίρνουν στα χέρια τους, βρίσκουν τρόπους να χορέψουν με αυτό. Το ύφασμα γίνεται ένα αερόστατο που μας ανεβάζει ψηλά, γίνεται ομπρέλα που μας προστατεύει από τη βροχή, εμείς και το ύφασμα γινόμαστε πουλί, σύννεφο, κτλ. Η μουσική αλλάζει (Μ. Χατζιδάκις, Το χαμόγελο της Τζοκόντας) και το ύφασμα γίνεται μια κούκλα (τυλίγουν το ύφασμα στο ένα χέρι). Τη χαϊδεύουν, κάνουν διάλογο μαζί της, την αγκαλιάζουν, τη νανουρίζουν, τη χτενίζουν κτλ. Τα παιδιά κάθονται σε κύκλο μαζί με την κούκλα τους και όποιο αισθανθεί έτοιμο μιλά μέσω της κούκλας του για το συναίσθημά του/τη σκέψη του. Όταν εκφραστούν όλα τα παιδιά, ή όσα θελήσουν να μιλήσουν, ενώνουν τα υφάσματά τους για να φτιάξουν ένα μεγάλο καράβι· μπαίνουν όλοι μέσα (αλληλοενισχύονται). Με αυτό θα ταξιδέψουν όλα μαζί τα παιδιά ολόκληρη τη νέα σχολική χρονιά, σ’ ένα ταξίδι γνώσης και χαράς στο νηπιαγωγείο.