Στον παρακάτω σύνδεσμο θα συναντήσετε έναν διαδραστικό χάρτη των χριστουγεννιάτικων εθίμων της Ευρώπης. Με ένα κλικ μπορείτε να περιηγηθείτε και να γνωρίσετε τα χριστουγεννιάτικα έθιμα σε όποια χώρα επιθυμείτε και σε λίγα μόλις λεπτά να γυρίσετε όλο τον κόσμο.
Είναι πραγματικά υπέροχο!
Μπαίνοντας ο χειμώνας, στα πλαίσια της διαθεματικής μας εργασίας « Οι τέσσερις εποχές του χρόνου», αποφασίσαμε με τους μικρούς μας μαθητές να μάθουμε τα ήθη και τα έθιμα της πατρίδας μας το Δωδεκαήμερο, δηλαδή την περίοδο από την παραμονή των Χριστουγέννων μέχρι τα Θεοφάνια. Έτσι αφού συλλέξαμε πληροφορίες από το διαδίκτυο, μάθαμε παραδοσιακά κάλαντα από όλες τις περιοχές της Ελλάδας και δραματοποιήσαμε δρώμενα με αφορμή τα έθιμα που πραγματοποιούνται ακόμα και σήμερα τις γιορτές του Δωδεκαήμερου σε διάφορα μέρη της πατρίδας μας. Η διαδικασία αυτή ενθουσίασε τα παιδιά και έτσι αποφασίσαμε να το παρουσιάσουμε και στους γονείς τους. Παρακάτω σας παραθέτουμε το θεατρικό, αλλά και τα κάλαντα που παρουσιάσαμε στους γονείς στη χριστουγεννιάτικη γιορτή που οργανώσαμε.
Χριστουγεννιάτικο θεατρικό "Χριστούγεννα στην παλιά Ελλάδα"
Το έργο διαδραματίζεται στην παλιά Ελλάδα όπου τα παιδιά θα αναβιώσουν διάφορα ήθη και έθιμα που υπήρχαν την εποχή των προπάππων και των προγιαγιάδων μας.
Μέσα από το έργο θα ταξιδέψουν στις περιοχές των Επτανήσων, της Μακεδονίας, της Ηπείρου, της Κρήτης, της Κεντρικής Ελλάδας, της Πελοποννήσου, της Θράκης και της Χίου.
Η μουσική υπόκρουση του έργου απαρτίζεται κυρίως από κάλαντα των παραπάνω περιοχών. Οι στολές, αν δεν μπορούμε να βρούμε παραδοσιακές, είναι τα κανονικά ρούχα των παιδιών, με τα κορίτσια να φορούν ποδίτσες και μαντήλια στα μαλλιά και τα αγόρια γιλεκάκια και μπερέδες.
Σκηνικό μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα σπίτι με τζάκι στο κέντρο, ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο, ένα τραπέζι με καρέκλες ή, εναλλακτικά, το εσωτερικό ενός καφενείου με πολλά τραπέζια και καρέκλες.
Πρόσωπα του έργου: 21 Αφηγητές, 21 παιδιά, 6 κορίτσια, 5 νοικοκύρηδες και 2 νοικοκυρές.
1ος Αφηγητής
Μια ιστορία θα σας πω
για αυτόν εδώ τον τόπο
πώς γιορτάζαν οι παππούδες
και οι τότε προγιαγιάδες.
2ος Αφηγητής
Χριστούγεννα Πρωτοχρονιά
χωρίς μεγάλα δώρα
μόνο αγάπη στις καρδιές
και ζεστασιά στα σπίτια.
Επτάνησα
3ος Αφηγητής
Το βράδυ της παραμονής της Πρωτοχρονιάς, οι κάτοικοι
γεμάτοι χαρά για τον ερχομό του νέου χρόνου, κατεβαίνουν
στους δρόμους κρατώντας μπουκάλια με κολόνιες και
ραίνουν ο ένας τον άλλον τραγουδώντας:
4ος Αφηγητής
"Ήρθαμε με ρόδα και με ανθούς να σας ειπούμε χρόνους πολλούς". Η
τελευταία ευχή του χρόνου που ανταλλάσσουν είναι: "Καλή
Αποκοπή", δηλαδή με το καλό να αποχωριστούμε τον παλιό χρόνο.
Εμφανίζονται στη σκηνή 6 παιδιά που κρατούν λουλούδια και μπουκαλάκια με άρωμα. Τραγουδούν τα κεφαλλονίτικα κάλαντα. Μόλις τελειώσουν τα κάλαντα, σκορπίζουν τα λουλούδια και βάζουν άρωμα το ένα στο άλλο.
1ο παιδί
Απ΄το πρωί περίμενα
να έρθει αυτή η ώρα
να πάρω το καλάθι μου
με όλα αυτά τα δώρα.
2ο παιδί
Τα μάζεψα με προσοχή
μη και τυχόν χαλάσουν
τα χρειάζομαι για την ευχή
για να ευωδιάσουν.
3ο παιδί
Εγώ δε βρήκα δα πολλά
λουλούδια απ’ την αυλή μου
τα πάγωσε ο βαρύς βοριάς
τα πλάκωσε το χιόνι.
4ο παιδί
Έφερα όμως όλα αυτά
τα μπουκαλάκια τα μικρά
γεμάτα αρώματα και μυρωδιές
για χαρούμενες ευχές.
5ο παιδί
Χρόνια πολλά σε όλους σας
χρόνια ευτυχισμένα
γεμάτα όνειρα , χαρές
και μελωδίες χαρωπές.
6ο παιδί
Φεύγει ο παλιός ο χρόνος
Μας αφήνει πίσω πια.
Ήρθε η ώρα να ευχηθούμε
τον καινούργιο να σκεφτούμε
και όλοι με χαρά να πούμε:
«Μια καλή αποκοπή!»
Μακεδονία
5ος Αφηγητής
Στα χωριά της Μακεδονίας, ο νοικοκύρης ψάχνει στα χωράφια τις παραμονές των γιορτών και διαλέγει το πιο όμορφο, γερό και χοντρό ξύλο από πεύκο ή ελιά και το πάει σπίτι του με σκοπό να καίει συνέχεια στο τζάκι από τα Χριστούγεννα μέχρι και τα Φώτα.
6ος Αφηγητής
Πριν το φέρει στο σπίτι η νοικοκυρά φροντίζει να έχει καθαρίσει καλά το σπίτι και ιδιαίτερα το τζάκι ώστε να μη μείνει ούτε ίχνος από την παλιά στάχτη. Καθαρίζουν ακόμη και την καπνοδόχο για να μην βρίσκουν πατήματα να κατέβουν οι καλικάντζαροι, τα κακά δαιμόνια.
7ος Αφηγητής
Ο λαός πιστεύει ότι καθώς καίγεται το Χριστόξυλο, ζεσταίνεται ο Χριστός στην κρύα σπηλιά της Βηθλεέμ. Την παραμονή των Χριστουγέννων σε πολλά μέρη της Ελλάδας ``παντρεύουν`` , τη φωτιά.
Μπαίνουν στη σκηνή τα επόμενα 3 παιδιά τραγουδώντας τα κάλαντα της Μακεδονίας . Κρατούν από ένα μικρό κούτσουρο και το τοποθετούν μπροστά στο τζάκι.
Νοικοκύρης 1
Πω πω ένα κρύο τσουχτερό!
παγώσαν όλα γύρω
η φύση άσπρισε παντού
ευτυχώς, βρήκαμε ξύλο!!
Νοικοκύρης 2
Εκείνη η ελίτσα μας
ποτέ της δεν παγώνει
σαν την αγάπη του Χριστού
πάντα μας αγκαλιάζει.
Νοικοκυρά 1
Γι αυτό κι εμείς τώρα εδώ
για να τιμήσουμε το Χριστό
θα κάψουμε στην πυροστιά
αυτό το ξύλο το ιερό.
Νοικοκυρά 2
Θα μείνει και θα καίγεται
συνέχεια αναμμένο
να δίνει στο Χριστούλη μας
ζέστη στον τόπο ξένο.
Παιδί 7
Ελάτε τώρα όλοι μαζί
να κάτσουμε στο τζάκι μας
τα κάλαντα να πούμε.
Παιδί 8
Χριστός γεννάται σήμερα
λάμπει η πλάση όλη
φεύγουν οι πίκρες οι πολλές
τη θέση παίρνουν οι χαρές!!!
Τα παιδιά κάθονται μπροστά στο τζάκι.
Ήπειρος
8ος Αφηγητής
Στην Ήπειρο έχουν μια ωραία συνήθεια. Όταν γεννήθηκε ο Χριστός και πήγαν να τον προσκυνήσουν οι βοσκοί ήταν νύχτα σκοτεινή. Βρήκαν κάπου ένα ξερό πουρνάρι του έβαλαν φωτιά και γέμισε το σκοτεινό βουνό χαρούμενες φωτιές και κρότους.
9ος Αφηγητής
Από τότε, στα χωριά της Άρτας και των Ιωαννίνων, όποιος πάει στο σπίτι του γείτονα για να πει χρόνια πολλά, κρατάει ένα κλαδί που καίει τρίζοντας.
9ο παιδί
Ελάτε φίλοι μου καλοί
πάρτε όλοι τα κλαδιά σας
σήμερα έχουμε σκοπό
ιερό στον κόσμο όλο.
10ο παιδί
Να το βροντοφωνάξουμε
σε όλους να το πούμε
γεννιέται σήμερα ο Χριστός
στης Βηθλεέμ την πόλη.
11ο παιδί
Τη νύχτα εκείνη οι βοσκοί
πήγαν να προσκυνήσουν
και φώτισαν όλο το βουνό
το δρόμο να μη χάσουν.
12ο παιδί
Μαζί με το άστρο το λαμπρό
είχαν και τα πουρνάρια
το δρόμο τους είχαν φωτεινό
καβάλα στα μουλάρια.
Κρήτη
10ος Αφηγητής
Σε χωριά της επαρχίας Αμαρίου, τη νύχτα της παραμονής των Χριστουγέννων έβαζαν λίγη κοινή ζύμη σ’ ένα πιάτο και κάποια στιγμή, ενώ ξενυχτούσαν συζητώντας, η ζύμη ανέβαινε και γινόταν προζύμι. Τότε, κατά την πίστη των ανθρώπων, ήταν η ώρα που γεννιέται ο Χριστός.
Ακούγονται τα κρητικά κάλαντα και μπαίνουν μέσα 2 παιδιά κρατώντας μία σκάφη με ζυμάρι. Τραγουδούν τα κάλαντα και ταυτόχρονα πλάθουν το ζυμάρι και βάζουν ένα κομμάτι από αυτό σε ένα πιάτο.
13ο παιδί
Για μαζευτείτε όλοι εδώ
να πούμε τις ευχές μας
όσο θα περιμένουμε
προζύμι για να γίνει.
14ο παιδί
Να φτιάξουμε όλα τα ψωμιά
μα και τα κουλουράκια
με το άγιο αυτό ζυμάρι μας
που ευλόγησε ο Χριστούλης.
15ο παιδί
Περνάει η ώρα, φούσκωσε
το νόστιμο ζυμάρι.
Γέννησε η Παναγία μας
του κόσμου το καμάρι.
16ο παιδί
Μη ξενυχτάτε άλλο πια
πάμε να κοιμηθούμε
και αύριο πρωί πρωί
τα κάλαντα να πούμε.
Κεντρική Ελλάδα
11ος Αφηγητής
Στην Κεντρική Ελλάδα τα μεσάνυχτα της παραμονής των Χριστουγέννων γίνεται το "τάισμα" της βρύσης. Περίπου τα χαράματα οι κοπέλες πηγαίνουν στην πιο κοντινή βρύση και παίρνουν το άκραντο νερό. 12ος Αφηγητής
Το λένε άκραντο δηλαδή αμίλητο, γιατί δε βγάζουν λέξη σ’ όλη τη διαδρομή.
Όταν φτάνουν εκεί την ταΐζουν με διάφορες λιχουδιές: βούτυρο, τυρί, ή ψημένο σιτάρι ή κλαδί ελιάς και λένε : ``Όπως τρέχει το νερό σου βρυσούλα μου έτσι να τρέχει και το βιος μου``.
Ακούγεται ήχος νερού και εμφανίζονται 3 παιδιά που κρατούν βούτυρο , σιτάρι και ένα κλαδί ελιάς, αλλά και από ένα κανατάκι.
1ο κορίτσι
Ελάτε κορίτσια αθόρυβα
προσεχτικά, στις μύτες,
μη τύχει κι ενοχλήσουμε
τη μαγεμένη βρύση.
2ο κορίτσι
Θα δώσουμε τα δώρα αυτά
χωρίς καν να μιλάμε
για να μας δώσει η βρύση αυτή
το πολύτιμο νερό της.
3ο κορίτσι
Κι αν μας το δώσει απλόχερα
μέσα στα κανατάκια
τότε κι εμείς το δίνουμε
σε όλους τους γειτόνους
4ο κορίτσι
Για να μας δώσουν μια ευχή
τώρα τις άγιες μέρες
για υγεία, αγάπη, προκοπή
ζωή γεμάτη γλύκα.
Αφήνουν τα δώρα τους στη βρύση και γεμίζουν τα κανατάκια τους με νερό.
5ο κορίτσι
Η βρύση ευχαριστήθηκε
με όλα αυτά τα δώρα
αγνό νεράκι έδωσε
βοήθησε και η ώρα.
6ο κορίτσι
Η ώρα που γεννήθηκε
ο λατρευτός Χριστούλης
είναι ώρα αγάπης, ζεστασιάς
και ευτυχίας μεγάλης.
Πελοπόννησος
13ος Αφηγητής
Στην Πελοπόννησο έχουν το σπάσιμο του ροδιού, που αποτελεί μια από τις πιο διαδεδομένες ελληνικές παραδόσεις. Το πρωί της Πρωτοχρονιάς ο νοικοκύρης του σπιτιού παίρνει μαζί του στη θεία Λειτουργία ένα ρόδι, το οποίο αφού ο ιερέας το λειτουργήσει, το επιστρέφει σπίτι.
14ος Αφηγητής
Μπαίνοντας στο σπίτι ο νοικοκύρης για να κάνει ποδαρικό με το δεξί σπάει με δύναμη το ρόδι για να σκορπιστούν οι ρώγες του παντού στο σπίτι. Τότε, δίνουν και την ευχή: «με υγεία, ευτυχία και χαρά το νέο έτος και όσες ρώγες έχει το ρόδι, τόσες λίρες να έχει η τσέπη μας όλη την χρονιά».
Ακούγονται τα κάλαντα της Πελοποννήσου ή αν έχουμε τη δυνατότητα, κατασκευάζουμε ένα μικρό εκκλησάκι όπου πηγαίνει μπροστά ο νοικοκύρης με το ρόδι του για να το ευλογήσει ο παπάς(τότε ακούγεται απόσπασμα από εκκλησιαστικούς ύμνους). Τραγουδάει τα κάλαντα. Μόλις τελειώσει, ακούγεται χτύπος πόρτας και ένα παιδί από αυτά που κάθονται στη σκηνή τρέχει να τον προϋπαντήσει. Τότε ο νοικοκύρης σπάει το ρόδι με δύναμη.
Νοικοκύρης 1
Σήμερα είναι πρώτη του μηνός
Του χρόνου του καινούργιου
Σας φέρνω μεγάλη ευλογία
Από την εκκλησία.
Νοικοκύρης 2
Υγεία, ευτυχία και χαρά
Να έχει ο κόσμος όλος
Και όπως αυτό το πλούσιο
Το φορτωμένο ρόδι
Νοικοκύρης 3
Που έχει ρώγες κόκκινες
Γλυκές σαν ζαχαρίτσες,
Έτσι πλούσια και γλυκιά
Να είναι όλων η ζωή μας.
Θράκη
15ος Αφηγητής
Στη Θράκη, οι Σαρακατσάνες εξακολουθούν να ζυμώνουν την «Χριστόκλουρα». Στρογγυλή κουλούρα με κεντήματα διάφορα που αναπαριστάνουν συνήθειες από το παρελθόν όπως στάνη, στρούγκα και άλλα. Της βάζουν μέλι και την τρώνε όλοι μαζί περιμένοντας την γέννηση του Χριστού.
16ος Αφηγητής
Επίσης τα χαράματα της Παραμονής των Χριστουγέννων το παιδιά έβγαιναν στους δρόμους κρατώντας χοντρά ξύλα, τις λεγόμενες «τσουμάκες».
17ος Αφηγητής
Αυτά συμβόλιζαν τα ραβδιά των ποιμένων της Βίβλου αλλά ήταν και τα προστατευτικά τους μέσα από τις επιθέσεις των σκυλιών. Με τις τσουμάκες στο χέρι τα παιδιά πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι και χτυπούσαν τις πόρτες.
17ο παιδί
Τη μέρα αυτή την ιερή
Που έφτασε και φέτος
Ας φάμε τα Χριστόκλουρα
Όλοι μαζί με μέλι.
18ο παιδί
Άλλο τη στάνη παριστά
Με όλα τα προβατάκια
Και άλλο τη στρούγκα στο χωριό
Που έχει κατσικάκια.
19ο παιδί
Μέχρι να φάμε όλα αυτά
Θα έχει πια ξημερώσει
Θα έρθει η άγια η στιγμή
Η Παναγιά να δώσει.
19ο παιδί
Να δώσει σ’ όλη αυτή τη γη
Το πιο πολύτιμό της
Το δώρο της το θεϊκό
Το άγιο μωρό της.
Κάλαντα Κυκλάδων
Χίος
18ος Αφηγητής
Στην πόλη της Χίου την παραμονή της Πρωτοχρονιάς υπάρχει ένα έθιμο, τα αγιοβασιλιάτικα καραβάκια. Σύμφωνα με αυτό, οι ενορίες κατασκευάζουν πλοία, σε σμύκρινση.
19ος Αφηγητής
Αυτά συναγωνίζονται μεταξύ τους ως προς την ποιότητα κατασκευής και ως προς την ομοιότητα με τα πραγματικά πλοία, ενώ οι ομάδες, το πλήρωμα, του κάθε πλοίου τραγουδούν κάλαντα.
Μπαίνουν στη σκηνή 2 παιδιά με καραβάκια στα χέρια. Κάθονται στο κέντρο της και τραγουδούν τα Κάλαντα της Χίου.
20ο παιδί
Τόσα και τόσα καραβάκια
Είναι σαν τα αληθινά
Όλη η Χίος μας γιορτάζει
Κι έβαλε τα γιορτινά.
Είναι όλα στολισμένα
Έρχεται η Πρωτοχρονιά
Υγεία όλοι να έχετε
Άνδρες, γυναίκες και παιδιά.
21ο παιδί
Όλα τα ξύλα βάλαμε
Από τα άγια τούτα δέντρα
Να φτιάξουμε σκαριά γερά
Να αντέξουν όλη τη χρονιά.
Να μας φυλάει ο Άγιος μας
Ο Άγιος μας Βασίλης
Σ’ όλους να δώσει δύναμη,
Ειρήνη , αδελφοσύνη.
20ος Αφηγητής
Και φυσικά κλείνοντας την γιορτή μας δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε την τρίτη και τελευταία αλλά εξίσου σημαντική γιορτή του δωδεκαήμερου, τα Θεοφάνια ή αλλιώς Φώτα. Γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 6 Ιανουαρίου σε ανάμνηση της βάπτισης του Ιησού Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό από τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο.
21ος Αφηγητής
Την Παραμονή των Φώτων τα παιδιά ψάλλουν κάλαντα ενώ ανήμερα της γιορτής γίνεται ο μέγας αγιασμός και η κατάδυση του Τίμιου Σταυρού. Ακολουθούν τα κάλαντα των Θεοφανίων. Ας τα απολαύσουμε.
Κάλαντα Θεοφανίων
Και του χρόνου με υγεία!!!
Κάλαντα Κεφαλονιάς (Πρωτοχρονιά)
Άγιος Βασίλης έρχεται Γενάρης ξημερώνει.
Ο μήνας που μας έρχεται τον χρόνο φανερώνει.
Την άδεια γυρεύουμε στο σπίτι σας να μπούμε
τον Άγιο με όργανα και με φωνές να πούμε.
Εκοίταξα στον ουρανό και είδα δυο λαμπάδες
και με το καλωσόρισμα καλές σας εορτάδες!
Και πάλι ξανακοίταξα και είδα δυο στεφάνια
και με το καληνύχτισμα καλά σας Θεοφάνια!
Κάλαντα Κυκλάδων (Χριστούγεννα)
Άγιος Bασίλης έρχεται ’πο πίσω απ’ το Kαμάρι,
βαστάει μυτζήθρες και τυριά, βαστάει κι ένα γκυνάρι.
Φέρτε μας κρασί να πιούμε
και του χρόνου να σας πούμε.
Kι αν έχεις κόρη όμορφη βάλτηνε στο ζιμπίλι
και κρέμασέ την αψηλά να μη τη φάν' οι ψύλλοι.
Σ’ αυτό το σπίτι που ’ρθαμε τα ράφια είν’ ασημένια, του χρόνου σαν και σήμερα να ’ναι μαλαματένια.
Κάλαντα Χίου (Πρωτοχρονιά)
Καλησπερίζω φέρνοντας αγέρα μυρωμένο
απ’ τ’ αφρισμένα κύματα χιλιοτραγουδισμένο.
Σ’ αυτό το σπίτι που `ρθαμε πέτρα να μη ραγίσει κι ο νοικοκύρης του σπιτιού χρόνια πολλά να ζήσει.
Άγιε μου Βασιλάκη μου και Άγιε μου Νικόλα
προστάτευε τους ναυτικούς την ώρα του κυκλώνα.
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά ψιλή μου δεντρολιβανιά κι αρχή κι αρχή του Γεναρίου του μεγά του μεγάλου Βασιλείου.
Μωραϊτικα Κάλαντα (Χριστούγεννα)
Χριστούγεννα-Πρωτούγεννα πρώτη γιορτή του χρόνου, για βγάτε διέτε μάθετε πως ο Χριστός γεννάται. Γεννάται κι ανατρέφεται με μέλι και με γάλα. Το μέλι τρων' οι άρχοντες, το γάλα οι αφεντάδες και το μελισσοβότανο το νίβονται οι κυράδες.
Εμείς εδώ δεν ήρθαμε να φάμε και να πιούμε, Μα αφου σας αγαπούσαμε ήρθαμε να σας δούμε. Δώστε μας και τον κόκορα, δώστε μας και την κότα, δώστε μας και πεντ' έξι αυγά να πάμε σ' άλλη πόρτα.
Κάλαντα Μακεδονίας (Πρωτοχρονιά)
Ήρθε πάλι νέο έτος εις την πρώτη του μηνός ήρθα να σας χαιρετίσω δούλος σας ο ταπεινός.
Ο Βασίλειος ο Μέγας, ιεράρχης θαυμαστός εις την οικογένειά σας να ‘ναι πάντα βοηθός.
Τα παιδιά εις το σχολείο να πηγαίνουνε συχνά να μαθαίνουνε το βίο, της πατρίδας τα ιερά.
Και για τους ξενιτεμένους έχω να σας πω πολλά σας αφήνω καληνύχτα και του χρόνου με υγειά.
Κάλαντα Κρήτης(Χριστούγεννα)
Καλήν εσπέραν άρχοντες κι αν είναι ορισμός σας Χριστού τη θεία γέννηση να πω στ’ αρχοντικό σας Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ τη πόλει οι ουρανοί αγάλλονται χαίρετ’ η φύσις όλη. Άψε βαγίτσα το κερί άψε και το δικέρι
και κάτσε και ντουχούντιζε ίντα θα μας εφέρει
Φέρε πανιέρι κάστανα, πανιέρι λεπτοκάρυα και φέρε και γλυκό κρασί να πιούν τα παλληκάρια κι αν είναι με το θέλημα, άσπρη μου περιστέρα ανοίξατε την πόρτα σας να πούμε «καλησπέρα»
Κάλαντα Φώτων
Σήμερα τα Φώτα κι ο φωτισμός
η χαρά μεγάλη κι ο αγιασμός
Κάτω στον Ιορδάνη τον ποταμό
κάθετ’ η κυρά μας, η Παναγιά,
Καλημέρα, καλησπερά,
καλή σου μέρα αφέντη με την κυρά. (×2)
όργανο βαστάει, κερί κρατεί
και τον Άη Γιάννη παρακαλεί
"Άη Γιάννη αφέντη και βαπτιστή,
βάπτισε κι εμένα Θεού παιδί,
Ν’ ανεβώ επάνω στον ουρανό
να μαζέψω ρόδα και λίβανο"
