Η Ελιά θα είναι πάντα εδώ

«Η ελιά θα είναι πάντα εδώ»

Το φιλμ – ύμνος στο ιερό δέντρο… την ελιά!

https://vimeo.com/112261027

Το βίντεο μας ταξιδεύει στους κρητικούς ελαιώνες, γεμίζοντας τα μάτια μας από όμορφες εικόνες της ελληνικής υπαίθρου. Το ευλογημένο αυτό δέντρο, που η χώρα μας καλλιεργεί, αιώνες τώρα. 

Ήρωας ένας παππούς από την Κρήτη, που μας μιλάει για τη σύνδεσή του με την ελιά και τη σημασία της στη ζωή των Ελλήνων, καθώς αφηγείται σκηνές από την παιδική του ηλικία, γλυκές αναμνήσεις κάτω από τα ελαιόδεντρα. Η ελληνική φύση δίνει χρώμα και ζωή, όπου μαζί με τη συγκίνηση, την υπερηφάνεια, την ευαισθησία, τις δυσκολίες εκείνης της εποχής και τα πρόσωπα βγαλμένα από άλλες εποχές, μας ταξιδεύει πίσω στο χρόνο αλλά παράλληλα τονίζει τη σημασία της ελιάς και τη σπουδαιότητα της. (Μ. Μόσχα) 

Το παραπάνω φιλμ μπορεί να αξιοποιηθεί με τους εξής τρόπους: 

•  Ως αφόρμηση σε ένα κείμενο με θέμα την ελιά (π.χ. «Η καλλιέργεια της ελιάς», «Η ελιά στην ελληνική παράδοση», «Ελιά και θρησκεία» κλπ) 
• Ως βίντεο υποστήριξης σε διδασκαλία για το ελαιόδεντρο στα πλαίσια της Μελέτης Περιβάλλοντος. 
• Ως βίντεο υποστήριξης σε διδασκαλία στα πλαίσια των μαθημάτων της Γλώσσας και της Ιστορίας. 
• Ως οπτικοακουστικό υλικό σε διδακτικό σενάριο ή σε διαθεματική εργασία. 
• Ως πρότυπο για την παραγωγή ταινίας μικρού μήκους / ντοκιμαντέρ από μαθητές. 
• Ως μέσο για μια πρώτη γνωριμία των μαθητών μας με την ελληνική φύση και κατ’ επέκταση με την ελληνική παράδοση. 

Δάσκαλος - Παιδαγωγός: Σπύρος Γεωργακόπουλος

Διδακτικό Σενάριο - Σαχάρα

Εισαγωγή

Δείχνουμε στο χάρτη την τοποθεσία της ερήμου. 

Γενικές Γνώσεις

1. Πού προτιμούν οι άνθρωποι να κατοικούν;

εύκρατο κλίμα, γόνιμη γη, "κομβικά εμπορικά σημεία"

2.Σε περιοχές κοντά στη Σαχάρα οι κάτοικοι φτάνουν τα 45.000.000. Αν σκεφτούμε την αναλογία με την Ελλάδα κατανοούμε την αριθμητική διαφορά.

3. Στην έρημο υπάρχουν αλμυρές λίμνες.

4.Οι περιοχές κατακτήθηκαν στο πέρασμα των χρόνων από διάφορους λαούς.

Έναρξη κειμένου

Το μεγαλύτερο κομμάτι της Βόρειας Αφρικής καλύπτεται από άμμο. Η περιοχή είναι γνωστή ως έρημος Σαχάρα ( Σαχρά = έκταση με ξανθό χρώμα) .

Η περιοχή είναι ακαλλιέργητη και οι συνθήκες διαβίωσης δύσκολες. Οι βροχές είναι ελάχιστες και η ξηρασία δεν επιτρέπει στους ανθρώπους να κατοικούν στο μεγαλύτερο μέρος της. Τα καλοκαίρια η θερμοκρασία το πρωί φτάνει τους 50 βαθμούς Κελσίου ενώ το βράδυ πέφτει κάτω από το 0! Αυτές οι απότομες αλλαγές προκαλούν ανεμοστρόβιλους.

Περιήγηση μέσω Google Maps ( εδώ )

Απίθανο και όμως αληθινό!

Το 1979 χιόνισε στην έρημο Σαχάρα. Πιο συγκεκριμένα σε μια περιοχή της Αλγερίας. Το χιόνι κάλυψε την απέραντη έρημο και οι εικόνες ήταν παραμυθένιες!

Κλίμα: Απίστευτες μεταβολές θερμοκρασίας εντός ημέρας (ακραία φαινόμενα, ξηρασία, εξάτμιση γλυκού -αλμυρού νερού)

Λεξιλόγιο - Γραμματική - Συντακτικό

• καλύπτω: κάλυψη, ακάλυπτος, αποκάλυψη, επικάλυψη, καλυμμένος

• βιώνω = ζω: διαβίωση  VS  επιβίωση

• ξηρασία (σημασία)

Άσκηση 1: Κλίνω το ουσιαστικό "η περιοχή" και το επίθετο "ο απότομος"

Άσκηση 2: Χρονική Αντικατάσταση το ρήμα "καλύπτω"

Άσκηση 3: Βρίσκω τους επιθετικούς προσδιορισμούς στο κείμενο.

Άσκηση 4: Βρίσκω τους εμπρόθετους προσδιορισμούς στο κείμενο.

Άσκηση 5: Γράφω δυο προτάσεις με τη λέξη βροχή.
α) "βροχή" ως αντικείμενο
β)"βροχή" ως εμπρόθετος

Παιδαγωγός - Δασκάλα Μεμένιου Κατερίνα

Διδακτικά Παραμύθια

Πρόκειται για μια σειρά από ιστορίες από όλο τον κόσμο με διδακτικό περιεχόμενο.  Οι ιστορίες αυτές λειτουργούν ως αφορμή για συζήτηση, παιχνίδι και πολύτιμα μαθήματα ζωής και αξιών που σχετίζονται με την τέχνη της ζωής και αποτελούν πολύτιμο εργαλείο στα χέρια τόσο του εκπαιδευτικού όσο και του γονέα.

Όλιβερ Μπάτον

Η Εκπληκτική Γκρέις

Αχ! Εκείνα τα Παπούτσια

 Μικρή Μηχανή που Μπορούσε

Κάποιος σ'αγαπάει κύριε Θέμη

Ένα μεροκάματο

Η Κατσικούλα της Βεατρίκης

Όταν οι Καιροί είναι Δύσκολοι

Ο Βασιλιάς, τα Ποντίκια και το Τυρί

Διδασκαλία - Εκπαιδευτικό Δράμα - Νέα Βιρτζίνια: Υπάρχει Άγιος Βασίλης

 Η Πρωτοχρονιά πλησιάζει. Τα παιδιά προσμένουν με λαχτάρα τον Άγιο Βασίλη με τα δώρα του. Υπάρχουν, όμως, και παιδιά, που αρχίζουν να αμφισβητούν την ύπαρξή του, καθώς και αυτά που κάπου άκουσαν πως δεν υπάρχει και στην καρδούλα τους έχει φωλιάσει η στεναχώρια και η απογοήτευση.

Για τους γονείς: Μπορείτε να διαβάσετε με τα παιδιά σας το ακόλουθο βιβλίο, το οποίο θα αποτελέσει αφορμή για τρυφερή και ουσιαστική συζήτηση μαζί τους:

Βασισμένο σε αληθινή ιστορία

Βασίλης Παπαθεοδώρου, εκδ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ, 2013 

«Το βιβλίο αυτό είναι βασισμένο στην αληθινή ιστορία της Βιρτζίνια Ο' Χάνλον και στο πιο πολυδιαβασμένο άρθρο εφημερίδας παγκοσμίως, που ενέπνευσε πλήθος βιβλίων, ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών, θεατρικών έργων. Πρόκειται για μια τρυφερή χριστουγεννιάτικη ιστορία, που εκτυλίσσεται από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’70. Όλα αρχίζουν το 1897, όταν το οκτάχρονο κοριτσάκι στέλνει ένα γράμμα στη νεοϋορκέζικη εφημερίδα Σαν, την πιο αξιόπιστη της εποχής, ρωτώντας για την ύπαρξη του Αϊ-Βασίλη. Οι συντάκτες της εφημερίδας, έπειτα από πολλή σκέψη, αποφασίζουν να απαντήσουν στο ερώτημα, που βασανίζει όλα τα παιδιά. Το γράμμα της Βιρτζίνια, αλλά και η απάντηση της εφημερίδας, μέσω του αρχισυντάκτη της Φράνσις Τσερτς, γίνονται ύμνος στην ξεγνοιασιά και την παιδικότητα, που αποπνέουν τα Χριστούγεννα.

Οι μικροί αναγνώστες θα γνωρίσουν σημαντικές στιγμές από τη ζωή της ηρωί­δας, θα μοιραστούν την πίστη της στο πνεύμα και στο νόημα των γιορτών και θα ανακαλύψουν πώς ένα τέτοιο γράμμα μπορεί να αλλάξει τον κόσμο μας για πάντα. Ένα τρυφερό βιβλίο, που αποδεικνύει στα παιδιά πως ο Άγιος Βασίλης υπάρχει, όχι μόνο τις μέρες των Χριστουγέννων, αλλά και όλη τη χρονιά, για να ζεσταίνει τις καρδιές τους.»

http://www.biblionet.gr/book/192308/%CE%A0%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%B8%CE%B5%CE%BF%CE%B4%CF%8E%CF%81%CE%BF%CF%85,_%CE%92%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%BB%CE%B7%CF%82,_1967-/%CE%9D%CE%B1%CE%B9,_%CE%92%CE%B9%CF%81%CF%84%CE%B6%CE%AF%CE%BD%CE%B9%CE%B1,_%CF%85%CF%80%CE%AC%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%B9_%CE%86%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%82_%CE%92%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%BB%CE%B7%CF%82!

Για τους εκπαιδευτικούς: 

Αφόρμηση: (διαβάζουμε στους μαθητές το ακόλουθο γράμμα) 

«Αγαπητέ συντάκτη, 

Είμαι 8 χρονών. Κάποιοι από τους μικρούς μου φίλους λένε πως δεν υπάρχει Άγιος Βασίλης. Ο μπαμπάς μου λέει: «Αν το διαβάσεις στην εφημερίδα Σαν, έτσι είναι.» Σας παρακαλώ, πείτε μου την αλήθεια: υπάρχει Άγιος Βασίλης;» 

Βιρτζίνια Ο’ Χάνλον 

Στη συνέχεια χρησιμοποιούμε τεχνικές του εκπαιδευτικού δράματος. 

1. Κάποιοι μαθητές (όσοι επιθυμούν) καλούνται να δείξουν σε παγωμένη εικόνα, που ζωντανεύει για λίγο, πού και πώς ήταν ο συντάκτης, όταν διάβασε το γράμμα και ποια ήταν η πρώτη του αντίδραση. 

2. Διάδρομος συνείδησης: Οι μαθητές δημιουργούν δυο σειρές και στέκονται αντικριστά ο ένας στον άλλο. Κάποιο παιδί προχωρά αργά ανάμεσά τους. Οι υπόλοιποι, όσο εκείνο προχωρά λειτουργούν ως η συνείδησή του συντάκτη, που βρίσκεται σε δίλημμα. «Τι να απαντήσει στο γράμμα του κοριτσιού;» 

Ανάγνωση αποσπάσματος του άρθρου: 

«Ναι , Βιρτζίνια , ο Άγιος Βασίλης υπάρχει. Υπάρχει με την ίδια βεβαιότητα που υπάρχουν η αγάπη, η αφοσίωση, η γενναιοδωρία και καθετί που χαρίζει στη ζωή μας ομορφιά και ευτυχία. Αλίμονο! Πόσο μουντός θα ήταν ο κόσμος αν δεν υπήρχε ο Άγιος Βασίλης! Θα ήταν τόσο μουντός όσο αν δεν υπήρχαν και οι Βιρτζίνιες. Δε θα υπήρχε η αγνή πίστη των παιδιών, ούτε η ποίηση, ούτε ο ρομαντισμός, που κάνουν τη ζωή μας πιο όμορφη. 

Μπορεί να καταφέρεις να πείσεις τον πατέρα σου να προσλάβει ανθρώπους να παρακολουθούν όλες τις καμινάδες την Παραμονή των Χριστουγέννων, για να πιάσουν τον Άγιο Βασίλη. Αλλά, ακόμα και αν δε δουν τον Άγιο Βασίλη να κατεβαίνει τις καμινάδες, τι θα αποδείκνυε αυτό; Κανείς δε βλέπει τον Άγιο Βασίλη, αλλά αυτό δεν αποτελεί ένδειξη ότι δεν υπάρχει. Τα πιο αληθινά πράγματα στον κόσμο είναι εκείνα τα οποία ούτε τα παιδιά ούτε οι μεγάλοι μπορούν να τα δουν. Κανείς δεν μπορεί να αντιληφθεί ή να φανταστεί όλα εκείνα τα θαύματα του κόσμου, που είναι αόρατα.» 

Ερωτήσεις: 

· Πού απευθύνονται τα λόγια του δημοσιογράφου, στη λογική ή στο συναίσθημα; 

· Με ποιους τρόπους πιστεύεις ότι «η παιδικότητα γεμίζει τον κόσμο»; 

· Στην παράγραφο από «Αλίμονο…έσβηνε» να αλλάξεις την αρνητική διατύπωση σε θετική, κάνοντας τις απαραίτητες αλλαγές, όπου χρειάζεται. 

Δίνω έναν δικό μου τίτλο στο απόσπασμα. 

Βρίσκω αντώνυμα των λέξεων: 

Ζοφερός # φωτεινός 

Γενναιοδωρία # τσιγκουνιά 

Υποφερτός # ανυπόφορος 

Γραμματική: οι μεγάλοι → ουσιαστικοποιημένο επίθετο 

Εγκλιτική αντικατάσταση στο Β΄ πληθυντικό πρόσωπο, στον Αόριστο, ρήμα: αντιλαμβάνομαι 

Συντακτικό: ζοφερός → κατηγορούμενο, η πίστη των παιδιών → γενική υποκειμενική, «αν δεν υπήρχε ο Άγιος Βασίλης» → δευτερεύουσα αναφορική 

Ολοκληρώνουμε με παραγωγή γραπτού λόγου: «Ποιο είναι για εσένα το πιο σπουδαίο πράγμα στον κόσμο και γιατί;» 

Παιδαγωγός- Δασκάλα- Δασκάλα Εκπαιδευτικού Δράματος: Βίκυ Ντόντου

Χρήση Ατομικού Ευρετηρίου

Για να δείτε και να κατεβάσετε ολόκληρο το υλικό πατήστε εδώ

Διδακτικό Σενάριο - Με βάρκα και σωσίβιο

Για να δείτε και να κατεβάσετε ΟΛΟΚΛΗΡΟ το διδακτικό σενάριο πατήστε εδώ

Η Περίληψη

Η Περίληψη αποτελεί μια σύνθετη γνωστική διαδικασία, η οποία απαιτεί ανώτερες νοητικές λειτουργίες. Ως διαδικασία Παραγωγής Γραπτού Λόγου συχνά δημιουργεί αμηχανία στους μαθητές εξαιτίας της πολυπλοκότητάς της. Επισυνάπτονται κάποια νοηματικά στηρίγματα που μπορούν να συμβάλουν στη διδασκαλία της περίληψης. Η περίληψη στην παλάμη μου ιδιαίτερα συστήνεται στην προσέγγιση περιλήψεων αφηγηματικών κειμένων. Εδώ η πύκνωση του λόγου στηρίζεται στη δομή της αφήγησης. Είναι αναγκαίο να υπάρξει διάκριση στη διαδικασία συγγραφής περιλήψεων για αφηγηματικά και επιχειρηματολογικά κείμενα, καθώς θα βοηθήσει τους μαθητές να διαπιστώσουν πως υπάρχουν ποικίλα κειμενικά είδη με διαφορετικές τεχνικές γραφής.

Περίληψη στην παλάμη μου: Μπορώ να χρησιμοποιήσω τα δάχτυλά μου για να θυμάμαι τις βασικές πληροφορίες που πρέπει να αναφέρω σε μια περίληψη.

·         Συγκεκριμένα:

1.  
Θεματική πρόταση = μια εισαγωγική πρόταση που εκφράζει το περιεχόμενο όλης της παραγράφου    -->    ιδέες για ξεκίνημα: Μπορώ να ξεκινήσω με αναφορά στο κείμενο/συγγραφέα ή απευθείας, π.χ. Το κείμενο αναφέρεται… /πραγματεύεται …Ο συγγραφέας αναφέρει …./υποστηρίζει…

2.   Κάποιος …..  = Ποιος είναι ο κεντρικός ήρωας; Ποια είναι τα κυρίαρχα πρόσωπα; Για ποιους γίνεται λόγος στο κείμενο;

3.   Ήθελε να πετύχει/ επιδίωκε = Στόχος και αποστολή του ήρωα/ των προσώπων

4.   Στη συνέχεια… = Ποια είναι η εξέλιξη της ιστορίας; Μήπως εμφανίστηκε κάποιο πρόβλημα; Υπάρχει κάποιο αναπάντεχο γεγονός;

5.   Τελικά… = Ποιο είναι το τέλος/ η λύση στο κείμενο;

Εκπαιδευτικός Λιανού Μαρία

Tokei Maru

     

 Το Σεπτέμβριο του 1922 μέσα στις φλόγες της Σμύρνης η ιστορία έχει καταγράψει ένα περιστατικό στο οποίο ο καπετάνιος ενός Ιαπωνικού Εμπορικού πλοίου, του Tokwi Maru, διέσωσε 825 Έλληνες και Αρμένιους πρόσφυγες που απεγνωσμένα πάσχιζαν να ξεφύγουν απ' τις θηριωδίες των Τούρκων.

      Η ιστορία αυτή που έγινε γνωστή από τηλεγράφημα που απέστειλε στις 18 Σεπτεμβρίου 1022 ο Πρόξενος των ΗΠΑ Τζορτζ Χόρτον στο Υπουργείο Εξωτερικών της χώρας του, ενέπνευσε τον σκηνοθέτη κ.Ζάχο Σαμολαδά να δημιουργήσει μια ταινία animation μικρού μήκους.

Πατήστε εδώ (Διάρκεια 15.29)

Κείμενο

«Μια ζεστή καλοκαιριάτικη μέρα  κάτι στρατοκόποι , περπατούσαν πολλές ώρες το καταμεσήμερο  και υπέφεραν  από τη ζέστη . Ξαφνικά αντίκρισαν μπροστά τους έναν πλάτανο. Δίχως να χάσουν καιρό  πήγαν και ξάπλωσαν  κάτω από το δροσερό  ίσκιο του  και αναπαύονταν  με ανακούφιση. Κάποια στιγμή , καθώς ήταν ξαπλωμένοι  ανάσκελα και κοίταζαν ψηλά τα πυκνά κλαδιά του πλατάνου  , άρχισαν την κουβέντα αναμεταξύ τους.

- Τι τα θες , έλεγε ένας , αυτός ο πλάτανος είναι άχρηστο κι ανώφελο δέντρο στους ανθρώπους .

- Δίκιο έχεις είπε ο άλλος , όλοι ξέρουμε ότι δε δίνει καρπούς , αφού τα πλατανόμηλά του δεν τρώγονται.

Ο πλάτανος άκουσε τα λόγια τους, κούνησε τα κλαδιά του με το αεράκι και είπε πικραμένος: «αχάριστοι άνθρωποι! Δε φτάνει που βρήκατε δροσερό καταφύγιο στον ίσκιο μου και σας γλίτωσα από το λιοπύρι , την ίδια ώρα , αντί να με ευγνωμονείτε  , με λέτε άχρηστο και ανώφελο !».

Το κείμενο αυτό αποτέλεσε την αφόρμηση για τη συζήτηση του θέματος της έκθεσης, με θέμα « ο άνθρωπος και το φυσικό περιβάλλον». αρχικά αναλύσαμε το κείμενο. Σταθήκαμε στο είδος του κειμένου, καθώς έχει διδακτικό περιεχόμενο (παραβολή)-στο δίδαγμά του- στα στοιχεία που προσδίδουν ζωντάνια στο κείμενο (π.χ. διάλογοι-προσωποποιήσεις) και στη συνέχεια δώσαμε ιδιαίτερη έμφαση στα λόγια των στρατοκόπων για να διαπιστώσουμε πως βλέπουν ορισμένοι άνθρωποι το περιβάλλον και τα στοιχεία που το συνθέτουν ( π.χ. ό,τι δε μπορούμε να το εκμεταλλευτούμε προς όφελός μας, είναι άχρηστο και δεν έχει καμία αξία-δεν πρέπει να υφίσταται). Η τελευταία αυτή άποψη μας οδήγησε στο να ασχοληθούμε εκτενέστερα με το γιατί ο άνθρωπος καταστρέφει το περιβάλλον, με ποιο τρόπο, τι συνέπειες θα υπάρξουν στο μέλλον από αυτή τη συμπεριφορά του και τι μπορούμε να κάνουμε για να αλλάξουμε άρδην αυτή την καταστροφική νοοτροπία που έχει. 

Κείμενα για την Ξενιτιά

Παιδαγωγός - Δάσκαλος Παναγιώτης Κατσικονούρης

Κείμενο Επεξεργασίας - Ουράνια Τόξα

Δάσκαλος -  Γεωργακόπουλος Σπύρος