Κυριακή 27 Ιανουαρίου 2019

Θέμα Έκθεσης: Ρεπορτάζ από την Αμφίπολη

Πολύς λόγος γίνεται τον τελευταίο καιρό για ένα τάφο (.....ανατριχιαστικό κάπως) που βρέθηκε σε έναν λόφο κάπου αρκετά μακριά από την Αθήνα. Στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση κυριαρχεί η εικόνα της διάσημης αρχαιολόγου Κατερίνας Περιστέρη, που απαντά στις ερωτήσεις πλήθους δημοσιογράφων.
Μέχρι τώρα αυτή η εικόνα σε άφηνε παγερά αδιάφορο, μέχρι που......
- Ντριιιιιιιν, ντριιιιιιν
- Παρακαλώ;
- Μη με παρακαλείς καθόλου! Πάρε το πρώτο λεωφορείο και ξεκίνα για την Αμφίπολη. Σε δυο ημέρες θέλω ένα άρθρο, που να περιγράφει τον τάφο της Αμφίπολης. Θα μπει πρωτοσέλιδο στην εφημερίδα, γι΄ αυτό έχε το νου σου.
 Δυσανασχετείς, ξεροκαταπίνεις και το μόνο που προλαβαίνεις να πεις πριν σου κλείσει το τηλέφωνο είναι...
- Εεεεεεεεεεεντάξει!!!
Απρόθυμα ετοιμάζεις τη βαλίτσα σου. Όλο σε μπελάδες σε βάζει αυτός ο άνθρωπος. Το ταξίδι είναι μακρύ και κουραστικό. Είσαι έτοιμος να πάρεις το δρόμο της επιστροφής, μέχρι που αντικρίζεις τον καταπράσινο τύμβο να ορθώνεται κάτω από τον καταγάλανο ελληνικό ουρανό. Τελικά το ταξίδι άξιζε τον κόπο. Ανασκουμπώνεσαι και γεμάτος περιέργεια προχωράς............
Κειμενικό είδος: «Άρθρο με στοιχεία περιγραφής»
Αφόρμηση: Προβάλλουμε στους μαθητές τα παρακάτω βίντεο




ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ
ΡΕΠΟΡΤΑΖ  ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΜΦΙΠΟΛΗ : Πώς μπορούμε να γράψουμε το δικό μας πετυχημένο ρεπορτάζ;
Θυμάμαι ότι:
Κάθε κείμενο έχει ΑΡΧΗ, ΜΕΣΗ και ΤΕΛΟΣ
ΑΡΧΗ- ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΤΙ ΗΤΑΝ Η ΑΜΦΙΠΟΛΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ;
  Η Αμφίπολη ήταν αρχαία πόλη χτισμένη στην ανατολική Μακεδονία, στις όχθες του ποταμού Στρυμόνα. Η Αμφίπολη ιδρύθηκε από Αθηναίους το 437 π.Χ. με στόχο τον έλεγχο των μεταλλείων της Θράκης, αλλά πέρασε στα χέρια των Σπαρτιατών κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης του Πελοποννησιακού πολέμου, την περίοδο 431-421 π.Χ. Η Νικίειος Ειρήνη το 422 π.Χ. προέβλεπε να αποδοθεί στους Αθηναίους η Αμφίπολη, μια υπόσχεση που δεν υλοποιήθηκε. Στη συνέχεια η Αμφίπολη έμεινε στην επιρροή των Σπαρτιατών. Μια τελευταία προσπάθεια ανάκτησή της από τους Αθηναίους το 358 π.Χ. απέτυχε και τον επόμενο χρόνο καταλήφθηκε από τον Φίλιππο, τον πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και έγινε μέρος του Βασιλείου των Μακεδόνων. Με την πτώση του Μακεδονικού Βασιλείου από τους Ρωμαίους η Αμφίπολη έγινε μέρος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Από την πόλη διερχόταν η περίφημη Εγνατία οδός. Στα ύστερα ρωμαϊκά χρόνια είχε σημαντική οικονομική ανάπτυξη .
Διαβάζω προσεκτικά το κείμενο, που προηγείται, υπογραμμίζω τις πιο σημαντικές πληροφορίες και γράφω σε δυο γραμμές τι ήταν η Αμφίπολη.
..................................................................................................................................................................................................................................................................................
ΜΕΣΗ- ΚΥΡΙΟ ΘΕΜΑ
ΕΙΣΟΔΟΣ  - ΣΦΙΓΓΕΣ
 Οι δύο σφίγγες, στην είσοδο του τάφου βρέθηκαν από τους ανασκαφείς ακέφαλες και άπτερες. Αποστολή είχαν να προστατεύουν το μνημείο, αλλά και να θυμίζουν στους περαστικούς τον σκοτεινό και φοβερό κάτω κόσμο από όπου προέρχονται...
Αναζητώ ουσιαστικά ή επίθετα που να χαρακτηρίζουν τις Σγίγγες.

ΠΡΩΤΟΣ ΘΑΛΑΜΟΣ
 Καρυάτις ονομάζονται τα γλυπτά που έχουν γυναικεία μορφή και χρησιμεύουν στην στήριξη κτιρίων. Η λέξη Καρυάτις στα αρχαία Ελληνικά σημαίνει Κόρη από τις Καρυές, μια πόλη κοντά στην Σπάρτη. χρησιμοποιείται στην αρχιτεκτονική αντί για κίονες ως διακοσμητικό στήριγμα σε πύλες. Οι Καρυάτιδες έχουν τα χέρια ελεύθερα, ενώ το βάρος στηρίζεται απλά και ανάλαφρα με το κεφάλι. Η κλασική μορφή της Καρυάτιδας είναι ντυμένη με απλούς μα και κολακευτικούς πέπλους και χιτώνες. Έχει ευθύγραμμη και λυγερή κορμοστασιά, και τα πόδια ή κλειστά ή το δεξί ή το αριστερό πόδι ελαφριά εμπρός, χωρίς να βαδίζει. Τα χέρια είναι στο πλάι και προς τα κάτω, ενώ μερικές φορές στο ένα χέρι κρατούν ένα αφιέρωμα. Οι δίπλες στα ρούχα τους εναρμονίζουν με τα αυλάκια των κιόνων, κάνουν όμως παραλλαγές, καθώς ακολουθούν τις καμπύλες του σώματος. Οι Καρυάτιδες ήταν επιφανειακά ζωγραφισμένες στην αρχαία εποχή, αλλά τα χρώματα χάθηκαν με το πέρασμα του χρόνου.
  Οι δύο πανέμορφες Καρυάτιδες που βρέθηκαν στην Αμφίπολη ήταν κάτι σαν «φύλακες» του τάφου και με τα προτεταμένα χέρια τους ήθελαν να διώξουν τους επισκέπτες. Πρόκειται για μια δεύτερη ουσιαστικά φύλαξη του μεγάλου μυστικού μετά από τις Σφίγγες. Οι Καρυάτιδες έχουν σγουρά μαλλιά και μπούκλες (βοστρύχους) που καλύπτουν τους ώμους τους, φέρουν σκουλαρίκια (ενώτια), και φορούν χιτώνα με μανίκια (χειριδωτό). Ακόμη υπάρχουν ίχνη κόκκινου και μπλε χρώματος. Το δεξί χέρι της μιας και το αριστερό της άλλης ήταν προτεταμένα, ώστε με την κίνηση τους να αποτρέπουν συμβολικά εκείνους οι οποίοι θα επιχειρούσαν την είσοδο στον τάφο και ήταν ένθετα. Προφανώς  χρησιμοποιούνταν ως μοτίβο στήριξης. Ακολουθείται, δηλαδή, η ίδια τεχνική, όπως στις κεφαλές και στα φτερά των Σφιγγών. Οι μορφές, επί των οποίων σώζονται ίχνη κόκκινου και μπλε χρώματος, παραπέμπουν στον τύπο της Κόρης.
Καταγράφω ουσιαστικά ή επίθετα που να περιγράφουν τις Καρυάτιδες.
ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΘΑΛΑΜΟΣ
   Είναι κατασκευασμένο από μικρά βότσαλα, λευκού, μαύρου, γκριζωπού, μπλε, κόκκινου και κίτρινου χρώματος.
Απαράμιλλης τέχνης ψηφιδωτό
  Την κεντρική παράσταση του ψηφιδωτού περιβάλλει διακοσμητικό πλαίσιο από διπλό μαίανδρο, τετράγωνα και τρέχουσα σπείρα, ενώ το φόντο της παράστασης είναι σε αποχρώσεις γκρι-μπλε.
  Η κεντρική παράσταση απεικονίζει άρμα σε κίνηση, που σύρεται από δύο λευκά άλογα, το οποίο οδηγεί γενειοφόρος άνδρας, με στεφάνι δάφνης στο κεφάλι. Μπροστά από το άρμα απεικονίζεται ο θεός Ερμής ως ψυχοπομπός, ο οποίος φορά πέτασο, μανδύα, φτερωτά σανδάλια και κρατά κηρύκειο. Η τρίτη μορφή της παράστασης, πίσω από τον γενειοφόρο άνδρα, ο οποίος -εκτός από το στεφάνι- φοράει και κόκκινο ιμάτιο. Πρόκειται για γυναικεία νεανική μορφή, με κόκκινους ανεμίζοντες βοστρύχους, η οποία φοράει λευκό χιτώνα που συγκρατείται με κόκκινη λεπτή ταινία στο ύψους του στήθους. Φέρει κόσμημα στον καρπό του αριστερού της χεριού. Είναι προφανές ότι πρόκειται για την μυθολογική παράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, με την παρουσία του θεού Ερμή ως ψυχοπομπού, όπως είθισται σε ανάλογες αναπαραστάσεις. Είναι εκπληκτική η παράσταση όχι μόνον για τον χρωματικό της πλούτο, αλλά και για την τέλεια εκτέλεση του σχεδίου. Στην παράσταση του ψηφιδωτού παρουσιάζεται και η τρίτη διάσταση, ιδιαίτερα στην απεικόνιση του ψυχοπομπού και της Περσεφόνης. Ο γενειοφόρος δαφνοστεφανομένος άνδρας φαίνεται να είναι ο Πλούτωνας . Ένα εξαιρετικής τέχνης ψηφιδωτό ήρθε στο φως από τους αρχαιολόγους στον Τάφο της Αμφίπολης .
   Το ψηφιδωτό έχει υποστεί φθορά στο κέντρο, σε σχήμα κύκλου.
Συλλέγω όσα στοιχεία μου χρειάζονται για να περιγράψω το ψηφιδωτό.


ΤΡΙΤΟΣ ΘΑΛΑΜΟΣ
Καλύπτεται από χώμα. Παραμένει απροσπέλαστος για τους αρχαιολόγους.
Τι να κρύβει άραγε;

ΤΕΛΟΣ- ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ
Η αποστολή μου στέφθηκε με επιτυχία. Έχω ολοκληρώσει το έργο μου.  Γράφω τις σκέψεις και τα συναισθήματα μου.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ
Η εκφώνηση του θέματος μπορεί να διαφοροποιηθεί και να ζητηθεί ως «Συνέντευξη από την Κατερίνα Περιστέρη» ή να περιοριστεί στην περιγραφή του τρίτου δωματίου όπου το φανταστικό στοιχείο κυριαρχεί.

Εκπαιδευτικός Φωτεινή Κουτσοπούλου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου