"Ο παππούς και το εγγονάκι" Λογοτεχνικό κείμενο προς εξέταση

O παππούς είχε γεράσει πολύ. Τα πόδια του δεν τον πήγαιναν, τα μάτια του δεν έβλεπαν, τ’ αυτιά του δεν άκουγαν. Δόντια δεν είχε. Κι όταν έτρωγε, του χυνόταν το φαγητό. O γιος του και η νύφη του δεν τον έβαζαν πια μαζί τους στο τραπέζι, αλλά του ’διναν να φάει πάνω στη μεγάλη χτιστή χωριάτικη θερμάστρα όπου πλάγιαζε.
     Κάποτε που του βάλανε να φάει στο πήλινο πιάτο, του ξέφυγε από τα χέρια, έπεσε κι έσπασε. Η νύφη του άρχισε τότε να τον μαλώνει πως όλα τα χαλάει στο σπίτι και σπάει τα πιάτα. Τέλος του είπε πως αποδώ και πέρα θα του 'διναν να τρώει στην ξύλινη γαβάθα. O παππούς αναστέναξε μόνο και δεν είπε τίποτα.
      Μια μέρα ο άντρας με τη γυναίκα του παρακολουθούσαν που ο γιος τους μαστόρευε κάτι σκαλίζοντας ένα μικρό κούτσουρο. O πατέρας λοιπόν τον ρώτησε:
«Τι φτιάχνεις εκεί, Μίσα;».
Κι ο Μίσα απαντά:
«Φτιάχνω μια μεγάλη γαβάθα, πατερούλη. Όταν εσύ κι η μάνα μου γεράσετε, θα σας ταΐζω σ' αυτήν τη γαβάθα».
     O άντρας κι η γυναίκα του κοιτάχτηκαν και δάκρυσαν. Νιώσανε ντροπή που είχαν προσβάλει τον παππού. Κι από τότε τον βάλανε να τρώει μαζί τους στο τραπέζι και τον πρόσεχαν όπως πρέπει.

Αφόρμηση

Χρησιμοποιούνται οι πίνακες του Vincent Van Gogh "The old man" και Hallsteinn Sveinsson "Old man thinking"

el.wikipedia.org

• Τα παιδιά παρατηρούν τους πίνακες και εξάγουν στοιχεία όσον αφορά την ηλικία και τη συναισθηματική κατάσταση των προσώπων που απεικονίζονται.

• Έχουν άτομα μεγάλης ηλικίας στην οικογένεια ή τη γειτονιά; Ποια τα χαρακτηριστικά τους; Υπάρχουν διαφορές ως προς τη συμπεριφορά τους σε σύγκριση με άτομα μικρότερης ηλικίας; Ποιες είναι αυτές; (Γράφονται στον πίνακα τα χαρακτηριστικά που αναφέρουν)

Κατανόηση -Εμβάθυνση 

• Ένταξη στο κειμενικό είδος, διερεύνηση των σχέσεων μεταξύ των προσώπων του κειμένου και χαρακτηρισμός πρωταγωνιστών με αναφορά σε συγκεκριμένα σημεία. 
• Μήνυμα: Να συμπαραστεκόμαστε, να αγαπάμε, να κατανοούμε τους ηλικιωμένους, γιατί η Τρίτη Ηλικία είναι ένα φυσικό στάδιο του κύκλου της ζωής.

Επέκταση

• Συνεξέταση με το ποίημα του Καβάφη "Ένας γέρος". Ποια η στάση του γέρου απέναντι στη ζωή;

Πηγή κειμένου: Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α' Γυμνασίου