Αιτιολογικές προτάσεις είναι οι δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις που φανερώνουν την αιτία για την οποία γίνεται αυτό που δηλώνει η πρόταση που προσδιορίζεται.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
α) Σήμερα έλειπε από το σχολείο
επειδή ήταν άρρωστος.
β) Αφού το λες
εσύ, θα υποχωρήσω.
Εδώ το αφού δείχνει την αιτία,
όχι τον χρόνο. Χρειάζεται να προσέχω το νόημα της πρότασης για να ξεχωρίζω τον
αιτιολογικό από τον χρονικό σύνδεσμο.
γ) Χαίρομαι που ήρθες νωρίς.
δ) Δουλεύει μέρα νύχτα διότι έχει χρέη.
Οι δευτερεύουσες αιτιολογικές προτάσεις εισάγονται με τους αιτιολογικούς συνδέσμους:
γιατί, επειδή, διότι, αφού, που,
καθώς, μια και, μια που, εφόσον, καθότι
Β.
ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΤΕΛΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Τελικές
προτάσεις είναι οι δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις που φανερώνουν για ποιο σκοπό γίνεται η
ενέργεια που δηλώνεται στην πρόταση από την οποία εξαρτώνται.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
α)
Ήρθα για να μιλήσουμε.
β)
Κάλεσε έναν υδραυλικό να (=για να) διορθώσει τη βρύση.
γ)
Τον πήρα τηλέφωνο για να του ζητήσω μια χάρη.
για να, ναΟι δευτερεύουσες τελικές
προτάσεις εισάγονται με τους συνδέσμους:
ΠΡΟΣΟΧΗ!!!
Το
να είναι τελικός σύνδεσμος ΜΟΝΟ όταν μπορώ να το αντικαταστήσω με το για να.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ:
α)
Πήγα στο λιμάνι να τον χαιρετήσω (=για να τον χαιρετήσω).
Δείχνει τον σκοπό για τον οποίο
πήγα στο λιμάνι. Άρα είναι δευτερεύουσα τελική πρόταση.
β)
Ήθελα να σου εξηγήσω την άσκηση.
Εδώ δεν μπορούμε να βάλουμε το
για να στη θέση του να. Άρα ΔΕΝ έχουμε δευτερεύουσα τελική
πρόταση!
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1.
Να αναγνωρίσετε τις τελικές και τις αιτιολογικές δευτερεύουσες προτάσεις και να υπογραμμίσετε το σύνδεσμο με τον οποίο
εισάγονται .
·
Τα παιδιά πηγαίνουν στο σχολείο για να μάθουν γράμματα .
·
Αφού δε διάβασες, καλά να πάθεις
!
·
Χαίρομαι που σε βλέπω ευτυχισμένο
.
·
Μια και πέρασα από την Πάτρα, επισκέφτηκα το φίλο μου το Γιάννη .
·
Τον τιμώρησε επειδή έκανε
ανοησίες στην τάξη .
·
Συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ για να
τιμήσουμε ένα αγαπημένο πρόσωπο.
·
Έτρεξε να τον προλάβει.
·
Θύμωσε καθώς θεώρησε το σχόλιο
προσβλητικό .
·
Απέτυχε στις εξετάσεις γιατί δεν
είχε προετοιμαστεί καλά .
·
Σου τα χρωστάω όλα, αφού με
βοήθησες τη δύσκολη αυτή στιγμή .
2.
Να συμπληρώσετε καθεμιά από τις παρακάτω
φράσεις με μία δευτερεύουσα αιτιολογική και μια δευτερεύουσα τελική πρόταση .
·
Έπρεπε να βιαστεί
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
·
Έφυγα νωρίτερα από τη δουλειά
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
·
Γυμνάζονται καθημερινά
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
Εκπαιδευτικός Αθουσάκη Αθηνά
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου