ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΟΝ ΧΕΙΜΩΝΑ

Αφόρμηση:

Μπορούμε να διαβάσουμε μαζί με τα παιδιά τα παρακάτω ποιήματα

Χειμώνας (Μάρω Λοΐζου)

Έρχομαι μέσα από έρημους ασφαλτόδρομους.

Έλα, έλα κοριτσάκι!

Μυρίζω φασουλάδα, πορτοκάλι και τραγανιστό τσουρέκι.

Έλα, έλα αγοράκι φόρεσε το σκούφο σου, βάλε τα μάλλινα γάντια σου,

άνοιξε το στόμα σου, να ξεδιψάσεις με το χιόνι,

γέμισε τις τσέπες σου σταφίδες, καρύδια και ξεραμένα σύκα.

Τάισε με ψίχουλα τα πεινασμένα σπουργίτια.

Έρχομαι μέσα από τις παγωμένες λίμνες και τα ποτάμια,

τα γυμνά κλαδιά και το μολυβένιο ουρανό...

Άσ' το μόνο του στη γωνιά του το πατίνι,

κάνε το φίλο σου να δακρύσει με μια φέτα μανταρίνι.

Τι κάνει η γιαγιά σου; Πλέκει ακόμη στο περβάζι;

Για κοίτα πως μελάνιασε η μύτη σου...

την πάγωσε τ' αγιάζι...

Έλα, έλα αγοράκι. Έλα, έλα κοριτσάκι...

Δεν μ' ακούς; Είμαι ο Χειμώνας!

 (Ποιήματα για τις τέσσερις εποχές)

Το χιόνι (Κώστας Καρυωτάκης)

Τι καλά που ‘ναι στο σπίτι μας τώρα που έξω πέφτει χιόνι!

Το μπερντέ παραμερίζοντας τ’ άσπρο βλέπω εκεί σεντόνι

να σκεπάζει όλα τα πράγματα, δρόμους, σπίτια, δένδρα, φύλλα.

Πόσο βλέπω μ’ ευχαρίστηση μαζεμένη τόση ασπρίλα.

Όμως, κοίτα, τουρτουρίζοντας το κορίτσι εκείνο τρέχει.

Τώρα στάθηκε στην πόρτα μας, ψωμί λέει πως δεν έχει,

πως κρυώνει, πως επάγωσε…

Έλα μέσα κοριτσάκι,

το τραπέζι μας εστρώθηκε κι αναμμένο είναι το τζάκι!

Πουλάκι του χειμώνα

(Μιχαήλ Δ. Στασινόπουλος)

Μες στο κρύο, έξω απ’ το σπίτι,

ξένο πέταξε σπουργίτι.

Φύλλο, σπόρος πουθενά,

πώς κρυώνει και πεινά!

Το παράθυρο θ’ ανοίξω

δυο σπυράκια να του ρίξω.

–Έλα μέσα δω, πουλί,

ζεστασιά θα βρεις πολλή.

Δεν ακούει, μόνο τσιμπάει

δυο σπυράκια και πετάει.

–Ταξιδιάρικο πουλί,

πέταξε, ώρα σου καλή.

*

Ο Χιονάνθρωπος

(Ντίνα Χατζηνικολάου)

Όλα σκεπάστηκαν μ’ άσπρο χαλί,

γλέντι τρικούβερτο μες την αυλή.

-Χιονάνθρωπο πάμε να φτιάσουμε,

ελάτε, παιδιά, να γελάσουμε!

Να τ’ ανθρωπάκι! Καπέλο φαρδύ,

πούρο στο στόμα, στο χέρι ραβδί,

είν’ όλο πόζα και μεγαλείο!

(Ήλιε, μην κάνεις κανέν’ αστείο…)

Δέστε! Θαρρώ μας γελά πονηρά.

Μας βγήκε ο ήλιος…Τι συμφορά!

Και τ’ ανθρωπάκι πια δε γελάει.

Δάκρυσε λίγο, έλιωσε πάει…

και να ακούσουμε το τραγούδι του χειμώνα του Διονύση Σαββόπουλου:

https://www.youtube.com/watch?time_continue=7&v=XYvZkNXAuq0&feature=emb_title

Ας φτιάξουμε μια ιστορία...

- Μαζί με τα παιδιά φτιάχνουμε μια χειμωνιάτικη ιστορία. Τα ενθαρρύνουμε να φτιάξουν όλα μαζί μια ιστορία με πρωταγωνιστή ένα χιονάνθρωπο, ένα σκιέρ, μια χιονονιφάδα, ένα σπουργίτι ή ό,τι άλλο επιλέξουν αυτά. Μπορεί το τέλος της ιστορίας να είναι ατομικό ή να επιλέξουν από διαφορετικές προτάσεις παιδιών. Στο τέλος γράφουμε και εικονογραφούμε την ιστορία και την τοποθετούμε στη βιβλιοθήκη της τάξης.

- Το κάθε παιδί φτιάχνει τη δική του χειμωνιάτικη ιστορία από μια εικόνα με σχετικό θέμα που επιλέγει. Του δίνουμε 10 λέξεις "χειμωνιάτικες" πχ, χιονάνθρωπος, κάστανα, Χριστούγεννα, αμυγδαλιά, κοκ και καλείται στην ιστορία που θα μας διηγηθεί να χρησιμοποιήσει όσες περισσότερες από αυτές μπορεί.

- Επιλέγουμε ένα από τα παραπάνω ποιήματα και τα παιδιά επιλέγουν ένα στίχο που τους εντυπωσίασε και φτιάχνουν τη δική τους χειμωνιάτικη ιστορία ομαδικά ή ατομικά Πχ. "έχει χιονίσει κι όλα γύρω είναι λευκά...." ...έξω από το δάσος επικρατεί απόλυτη ησυχία. Ξαφνικά... Βοηθάμε τα παιδιά παροτρύνοντάς τα να συνεχίσουν χρησιμοποιώντας χρονικούς συνδέσμους.

- Σου δίνω τον ήρωα μου λες την ιστορία. Επιλέγουμε εμείς τον πρωταγωνιστή και παροτρύνουμε τα παιδιά να δημιουργήσουν μια περιπέτεια του.

- Ένα σκίτσο μια ιστορία. Ένα παιδί ζωγραφίζει σε ένα χαρτί κάτι που θυμίζει χειμώνα πχ. ένα τζάκι και οι υπόλοιποι δημιουργούν μια ιστορία με έναυσμα αυτό.

- Παραμυθοσαλάτα από αγαπημένα χειμωνιάτικα παραμύθια.

- "Θα του αλλάξουμε τα φώτα!" Διαβάζουμε ένα χειμωνιάτικο παραμύθι, πχ. το "O Χιονάνθρωπος που χάριζε με την καρδιά του" της Μαρ. Καββαδά και αλλάζουμε όλη την πλοκή κρατώντας μόνο την αρχή και τους ήρωες.

- Μέσα σε ένα σεντουκάκι κρύβεται παραμυθάκι! Μέσα σε ένα σεντούκι μικρό έχουμε τοποθετήσει ένα σάλι, ένα κάστανο, ξερά φύλλα, ένα γάντι, σπόρους. Παροτρύνουμε τα παιδιά να μαντέψουν ποιος τα ξέχασε ή τα έκρυψε εκεί, γιατί, μήπως τελικά κρύβουν ένα μυστικό ή μια φανταστική περιπέτεια; Ας την ανακαλύψουμε...

- Ιστορίες γύρω από τη φωτιά. Ας υποθέσουμε ότι βρισκόμαστε στο παρελθόν σε μια σπηλιά έξω χιονίζει κι εμείς γύρω από τη φωτιά πλάθουμε ιστορίες...Κάθε παιδί με τη σειρά μας διηγείται την ιστορία-παραμύθι που μόλις σκέφτηκε. Η πιο πρωτότυπη ιστορία γίνεται βιβλίο εικονογραφημένο για τη βιβλιοθήκη μας. 

- Φτιάχνω το δικό μου χιονάνθρωπο και διαβάζω την κρυφή του σκέψη!": Τα παιδιά ζωγραφίζουν ή κατασκευάζουν το δικό τους χιονάνθρωπο και αφηγούνται ποια σκέψη κρυφή τον βασανίζει ή προβληματίζει. 

Εκπαιδευτικός Φωτεινή Κουτσοπούλου