Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2025

"Η Αστραδενή"

 Το παρακάτω απόσπασμα αποτελεί συνέχεια της ιστορίας της Αστραδενής, που υπάρχει στο βιβλίο της γλώσσας της Δ' τάξης.

Η Αστραδενή στο νέο της σχολείο

(Ευγενία Φακίνου)

 

Λοιπόν, αυτή είναι η τάξη μου! Η Ε3!... Πρέπει να βάλω κάποιο σημάδι για να τη βρίσκω. Καλά θα δω..., γιατί ο κύριος ανοίγει μια πόρτα... Με σπρώχνει απαλά μέσα...

Πρώτα είδα την κυρία μας. Τη δασκάλα μας. Δεν ξέρω αν είναι νέα ή μεγάλη. Έχει μαζεμένα τα μαλλιά της σφιχτό κότσο και φοράει γυαλιά.

«Τι συμβαίνει, κύριε Γιώργο;».

«Μια καινούργια μαθήτρια, δεσποινίς».

(Ώστε είναι δεσποινίς κι όχι κυρία. Δεν έχει παντρευτεί κι είναι μεγαλούτσικη).

«Στη δική μου τάξη βρήκανε να τη βάλουνε... Έχουμε κιόλας 62 παιδιά. Τέλος πάντων. Ευχαριστώ, κύριε Γιώργο».

Στεκόμουνα κάπου κοντά στην έδρα. Κοίταξα την τάξη. Μεγάλη ήτανε κι όμως νόμιζες ότι θα έσκαγε σε λίγο από τα πολλά παιδιά. Είχε τέσσερις σειρές θρανία. Στα πιο πολλά θρανία καθόντουσαν τρία τρία παιδιά. Και είχε και δυο θρανία στο πλάι της έδρας.

«Βρες μια θέση και κάτσε», μου 'πε η κυρία.

Εκεί στη δεύτερη σειρά στο τρίτο θρανίο κάθονται δυο κορίτσια. Συμπαθητικά μου φαίνονται. Προχωρώ προς τα κει. Όταν φτάνω όμως... έχουν κάτσει στις δυο άκρες του θρανίου και κάνουν ότι δε με βλέπουν. Τι να κάνω τώρα; Να τους πω «πήγαινε πιο μέσα...», δεν μπορώ. Κοιτάζω γύρω. Όλοι κάνουν ότι κοιτάνε τα τετράδιά τους. Ξέρω όμως ότι εμένα κοιτάνε. Τι θα κάνω...

Αναστενάζω. Έχει και παρακάτω θρανίο με άδεια θέση. Πάω για κει.

Κάθονται ένα αγόρι κι ένα κορίτσι. Όταν φτάνω έχουν πιάσει κι αυτοί τις άκριες... Κοιτάω γύρω. Τι να κάνω;... Ακούω και κάτι γέλια... Επίτηδες το κάνουνε... Δε με θέλουνε να καθίσω δίπλα τους. Γιατί;... Πρέπει να 'χω γίνει κόκκινη σαν παντζάρι. Γυρνάω το κεφάλι μου και τους κοιτάω. Ν' άνοιγε η γη να με καταπιεί... Στέκομαι εκεί στη μέση. Στο λαιμό μου κάτι ανεβοκατεβαίνει...

«Ακόμα να καθίσεις;», ρωτάει απ' την έδρα της η κυρία.

Τι να της πω... Ότι αυτοί με κοροϊδεύουν;...

«Έλα να κάτσεις στα πλαϊνά θρανία», μου λέει.

Πήγα. Είχε δυο θρανία στα πλάγια, κάτω απ' το παράθυρο. Στο εμπρός θρανίο κάθονται δυο κορίτσια κι ένα αγόρι. Στο πίσω ένα αγόρι.

«Κάτσε με το Γιώργο, που είναι τιμωρία. Εσείς οι άλλοι τελειώστε με την ορθογραφία σας».

Τα παιδιά, φαίνεται, τελείωσαν την ορθογραφία, γιατί σηκώθηκαν κάτι κορίτσια, μάζεψαν τα τετράδια και τα 'δωσαν στη δασκάλα.

«Λοιπόν», είπε αυτή και άνοιξε ένα πράσινο τετράδιο, «για σήκω εσύ, η καινούργια, και πες μου τ' όνομά σου».

Στάθηκα όρθια δίπλα στο θρανίο μου κι είπα: «Αστραδενή Χατζηπέτρου».

Η κυρία δε με κοίταζε, ετοιμαζότανε να γράψει τ' όνομά μου στο τετράδιο —ο κατάλογος θα ήταν— αλλά τα παιδιά άρχισαν τα γέλια... Γιατί άραγε;... Και τότε εκείνη σήκωσε το κεφάλι, χτύπησε ένα χάρακα στο τραπέζι και είπε:

«Ησυχία εσείς! Πώς το είπες αυτό το όνομα;».

«Αστραδενή Χατζηπέτρου».

«Όχι το Χατζηπέτρου... το Αστραδενή... Χριστιανικό είναι;...».

«Ναι», έκανα με το κεφάλι. Έτρεμα. Δεν της άρεσε τ' όνομά μου, φαίνεται...

«Δηλαδή, ΕΤΣΙ σε βάφτισε ο παπάς;», ξαναρώτησε.

«Αστερόπη, με βάφτισε, αλλά με φωνάζουν Αστραδενή».

«Και το... Αστραδενή είναι χριστιανικό;».

«Μάλιστα. Η κυρία μας —η δασκάλα μου— θέλω να πω η παλιά μου η δασκάλα, μου είπε ότι είναι πολύ αρχαίο όνομα. Είναι ένα αστέρι από τα εφτά της Πούλιας...».

(Τι μου 'ρθε και τα 'λεγα όλα αυτά... Θάλασσα τα 'κανα... Ορίστε! Τα παιδιά γελάνε... Τι γελάνε, δηλαδή... αυτά σπαρταράνε, χτυπιούνται πάνω στα θρανία τους...).

Η δασκάλα χτυπάει το χάρακα στο τραπέζι και φωνάζει: «Ησυχία!».

«Εγώ, δεν ξέρω τέτοιο όνομα. Πότε γιορτάζεις, τέλος πάντων, για να καταλάβω».

«Οι Αστερόπες δε γιορτάζουν. Μόνο γενέθλια έχουν».

Άλλα γέλια από κάτω. Μα γιατί γελάνε ΕΤΣΙ όλοι αυτοί;... Πρέπει να τα μπαλώσω, αλλιώς αυτή η δασκάλα θα με γράψει στα μαύρα κατάστιχα*...

«Μερικές Αστερόπες, κυρία, λέω, γιορτάζουν της Αγίας Ουρανίας. Εγώ όμως δεν κάνω γιορτή...».

«Λοιπόν, για να τελειώνουμε», είπε η κυρία κι έγραφε... «ΟΥ-ΡΑ-ΝΙ-Α   ΧΑ-ΤΖΗ-ΠΕ- ΤΡΟΥ».

«Αστερόπη, κυρία!», φώναξα. «Αυτό είναι τ' όνομά μου».

«Πρόσεξε, γιατί δε θα τα πάμε καλά εμείς οι δύο! ΟΥΡΑΝΙΑ θα σε φωνάζω. Αυτό είναι όνομα της Εκκλησίας μας».

Μια μέρα, κάτι κορίτσια μου τραγουδούσανε ένα πειραχτικό τραγούδι: «Αστερία, Αστερία, είσαι μια μικρή κυρία». Τις πλάκωσα στο ξύλο. Με νευριάζανε... Καθόμουν στη γωνιά μου κι έτρωγα το κουλούρι μου κι αυτές εκεί: «Αστερία κι Αστερία...». Στην αρχή έκανα ότι δεν καταλάβαινα, μετά... άνθρωπος είμαι κι εγώ... τις βούτηξα απ' τα μαλλιά — τις δύο— και τις έφερα κάτω. Είμαι πολύ καλή σ' αυτό το κόλπο. Μου το 'χει μάθει ο ξάδελφος μου ο Ντίνος.

Οι μαρτυριάρες πήγανε στη δασκάλα. Με φώναξε η δεσποινίς. Της τα 'πα κι εγώ. Δε θα θα μίλαγα, αν δε γινόταν η φασαρία, αλλά τώρα που έγινε... Θα έκανα υπομονή, πόσος καιρός μας μένει... Ένας μήνας!... Του χρόνου μπορεί και να 'χω άλλη δασκάλα... Αλλά τώρα... Δεν την κράτησα τη γλώσσα μου και τα 'πα. Καλά λέει η μάνα μου ότι είμαι «γλωσσού».

«Με λέγανε Αστερία», είπα στη δεσποινίδα, «κι εγώ θύμωσα. Ούτε Αστερία ούτε Ουρανία με λένε. Τ' όνομά μου είναι Αστραδενή! Κι ο παπα-Λεμόνης, που είναι Χριστιανός με Χ κεφαλαίο, τη βαφτιστικιά του Αστραδενή τη φωνάζει. Κι εμένα Αστραδενή με λένε. Κι όποιος με ξαναπεί μ' άλλο όνομα δε θ' ακούσω!...»

Αυτό, βέβαια, για την αφεντιά της το είπα. Ουρανία με ανέβαζε, Ουρανία με κατέβαζε.

Θύμωσε. Με είπε αυθάδη, αναιδή και τέτοια. Με πήγε στον κύριο διευθυντή. Εκεί έγινε άλλη φασαρία. Ο διευθυντής με ρώτησε πώς με βάφτισε ο παπάς. Του 'πα. Άνοιξε και το χαρτί που 'χα φέρει απ' τη Σύμη και που μ' έγραφε Αστερόπη. Είπε στη δεσποινίδα να με φωνάζει Αστερόπη.

Εκπαιδευτικός: Μαρία Μπαρόλα

Παιχνίδια – Τεχνικές για να αντιμετωπίσουν τα παιδιά το θυμό τους

 Τεχνική Μικρής Χελώνας

Σκοπός μιας διδασκαλίας για τη διαχείριση του θυμού στα παιδιά είναι να μάθουν να ελέγχουν το θυμό και τα αρνητικά τους συναισθήματα και μακροπρόθεσμος στόχος αποτελεί η κατάκτηση της ανεξαρτησίας και αυτονομίας τους.

Η τεχνική της Εναλλακτικής Αντίδρασης ή αλλιώς τεχνική της Μικρής Χελώνας ανήκει στην ψυχολογική κατεύθυνση του Γνωστικού-Συμπεριφορισμού και θεωρείται αρκετά αποτελεσματική για τη διδασκαλία ελέγχου του θυμού και της επιθετικότητας στα μικρά παιδιά.

Σε πρώτη φάση, το παιδί διδάσκεται την εναλλακτική αντίδραση της μικρής χελώνας όταν η ίδια βρίσκεται σε κατάσταση που προκαλεί ένταση.

Το παιδί ακούει από τον ενήλικα την ιστορία της μικρής χελώνας:
«Το μικρό χελωνάκι, κάθε φορά που πήγαινε στο σχολείο έμπλεκε σε καβγάδες με τα άλλα μικρά χελωνάκια, που το πείραζαν και το χτυπούσαν. Ο δάσκαλος το τιμωρούσε. Μια μέρα συνάντησε τη μεγάλη χελώνα, η οποία του είπε πως η απάντηση στο πρόβλημά του ήταν το καβούκι του. Το συμβούλευσε να κρύβεται στο καβούκι του κάθε φορά που θύμωνε, μέχρι να αισθανθεί καλύτερα. Το χελωνάκι εφάρμοσε τη συμβουλή της χελώνας, και όλα βελτιώθηκαν: σταμάτησε τους καβγάδες, ο δάσκαλος δεν το μάλωνε πια και άρχισε να του αρέσει το σχολείο».
Αφού το παιδί διαβάσει ή ακούσει την ιστορία, στη συνέχεια διδάσκεται από τον ενήλικα εναλλακτικές αντιδράσεις που το ίδιο θα κλιθεί να εφαρμόσει σε περιπτώσεις που νιώσει όπως το χελωνάκι. Το παιδί εξασκείται στις παρακάτω ασκήσεις:

  • να μαζεύει κοντά στο σώμα του τα χέρια και τα πόδια,
  • να ακουμπά το κεφάλι του στο θρανίο,
  • να φανταστεί πως είναι το χελωνάκι που κρύβεται μέσα στο καβούκι του και να σκεπάζει το κεφάλι με τους βραγχίονες ή τις παλάμες του,
  • να χαλαρώνει τους μύες του σώματός του και να παραμείνει στην ίδια θέση για λίγο.

Αφού το παιδί εξασκηθεί αρκετές φορές στην άσκηση αυτή, στη συνέχεια ο γονέας του μαθαίνει μυοχαλαρωτικές ασκήσεις.
Έτσι το παιδί σιγά σιγά κατακτά την ικανότητα να αντιμετωπίζει στρεσογόνες καταστάσεις, καταστάσεις συγκρούσεων και έντασης, καθώς και να διαχειρίζεται τα αρνητικά του συναισθήματα, το φόβο, το θυμό και την οργή του.

Πηγή: https://psychagogein.gr/

Εκπαιδευτικός: Έφη Καλπάκη

Άρθρο: "Είναι καιροί, Μαυρομιχάλη μου,πού πρέπει να τρώμε όλοι ακρίδες και μέλι άγριο..."

Ένα διδακτικό κείμενο για όλους μας , που μας διδάσκει την ταπείνωση και την απλότητα που πρέπει να ακολουθούμε ως πυξίδα στη ζωή μας , για την επίτευξη ανώτερων ιδανικών.

 «Κατεβαίνω πολεμιστής είς το στάδιον, θα πολεμήσω ως κυβέρνησις, δεν λαθεύομαι τον έρωτα των προνομίων πού είναι φυτευμένες είς ψυχές πολλών, τα ονειροπολήματα των λογιωτάτων, ξένων πρακτικής ζωής, το φιλύποπτο, κυριαρχικό και ανήμερο αλλοεθνών ανδρών. Είναι καιροί, Μαυρομιχάλη μου, πού πρέπει να τρώμε όλοι ακρίδες και μέλι άγριο, να ντυνόμαστε ταπεινά, να φορούμε ζώνη δερματένια,να υπομένωμε την πείναν και την δίψαν,να μην έχωμε φαντασίας,να μην έχωμε φιλοδοξίας,να μην έχωμε φιλαργυρίας, να μην έχωμε φιλονεικίας,να μην έχωμε φιλοτιμίας. Η νίκη θα είναι δική μας, αν βασιλεύση είς την ακαρδίαν μας μόνο το αίσθημα το Ελληνικό. Ο φιλήκοος των ξένων είναι προδότης.»

Πηγή: https://proskynitis.blogspot.com/

Τα καλύτερα παιδικά βιβλία όλων των εποχών


Τα παιδιά μεγαλώνουν καλά με αγάπη και παραμύθια, αυτό είναι κάτι που όλοι γνωρίζουμε. Το βιβλίο στη νοητική ανάπτυξη και την ψυχική υγεία του παιδιού είναι ανυπολόγιστης αξίας.

Η αγάπη για τα βιβλία είναι κάτι που εμπνέεται από την πρώιμη παιδική ηλικία. Παρακάτω θα δεις τα καλύτερα βιβλία όλων των εποχών, που σαν παιδιά, μας άλλαξαν για πάντα και που, σαν γονείς θα επιθυμούμε διακαώς να διαβάσουν και τα παιδιά μας. Η απογείωση του παιδικού βιβλίου, είναι ένα γεγονός καθόλου τυχαίο, καθώς έχει επιβεβαιωθεί από επιστημονικές έρευνες ότι το παιδικό βιβλίο συμβάλλει με ποικίλους τρόπους στη μεταγενέστερη γλωσσική, πνευματική και συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών.

Αγαπημένα κλασικά, παιδικά & εφηβικά βιβλία

Μέσα από την ανάγνωση παιδικών κειμένων, το παιδί (ειδικά της προσχολική ηλικίας) ωριμάζει και αναπτύσσει απόψεις, συναισθήματα και εικόνες που θα καθορίσουν τη διαμόρφωση του χαρακτήρα του, αλλά και θα ενισχύσουν την πολύτιμη παιδική ενσυναίσθηση, γεγονός πολύ βοηθητικό στη μετέπειτα ζωή του. Παρακάτω θα δεις τις προτάσεις μας από τα καλύτερα παιδικά βιβλία όλων των εποχών, γραμμένα από ξένους συγγραφείς, που δεν πάψαμε ποτέ να αγαπάμε, είτε σαν παιδιά είτε σαν ενήλικες.

Από ξένους συγγραφείς

"Το μολυβένιο στρατιωτάκι", "Το Ασχημόπαπο" και "Η μικρή γοργόνα" από τον Χανς Κρίστιαν Άντερσεν κρατούν ξεχωριστή θέση στην καρδιά μας. Επίσης, Η Τοσοδούλα και Το κοριτσάκι με τα σπίρτα είναι μερικά ακόμη αγαπημένα παιδικά βιβλία από τον μεγαλύτερο παραμυθά του κόσμου.

Ακολουθεί το υπέροχο δίπτυχο Με οικογένεια και Χωρίς οικογένεια του Έκτορα Μαλό. Όπως και το "Ο Όλιβερ Τουίστ", η "Χριστουγεννιάτικη ιστορία" και οι "Μεγάλες προσδοκίες" του συγγραφέα "μάγου" της παιδικής ηλικίας, Κάρολου Ντίκενς.

 


Ποιος δεν έχει αγαπήσει τους Τρεις σωματοφύλακες, του Αλέξανδρου Δουμά, αλλά και τις Περιπέτειες του Τομ Σόγιερ από τον Μαρκ Τουέην;

Φυσικά κι εξακολουθείς ν' αναπολείς τις υπέροχες φανταστικές περιπέτειες "Ο γύρος του κόσμου σε 80 ημέρες", το "Ταξίδι στο κέντρο της γης" αλλά και τις "20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα" και θέλεις και το παιδί σου να γνωρίσει τον μετρ του περιπετειώδους όσο και φανταστικού, παιδικού μυθιστορήματος, τον μοναδικό Ιούλιο Βερν.

Αξέχαστη είναι Η καλύβα του μπάρμπα-Θωμά, το θρυλικό βιβλίο κατά της δουλείας της Χάριετ Μπίτσερ Στόου, που έχει μεταφραστεί σε 35 γλώσσες, και είχε άμεση επίπτωση στον εμφύλιο πόλεμο της Αμερικής (Βόρειοι & Νότιοι).

Και φυσικά, τα βιβλία σταθμοί της διεθνούς παιδικής λογοτεχνίας: "Ο μικρός Πρίγκηπας" του Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ, "Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων" του Λιούις Κάρολ και "Ο Πίτερ Παν" από τον Τζέιμς Μάθιου Μπάρι, παιδικές ιστορίες που ανήκουν στο πάνθεoν των καλύτερων βιβλίων όλων των εποχών για παιδιά και όχι μόνο.

 


"Ο Δον Κιχώτης" του Μιγκέλ ντε Θερβάντες (θεωρείται ο μεγαλύτερος συγγραφέας στην Ισπανική γλώσσα), "Το νησί των θησαυρών" του Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον (έργο του ίδιου είναι και το Δόκτωρ Τζέκιλ και κύριος Χάιντ, αλλά και το ανεπανάληπτο "Ο γέρος και η θάλασσα" του Έρνεστ Χέμινγουει.

Από Έλληνες συγγραφείς

Σαφώς και θα ενθαρρύνουμε το παιδί μας να επιλέξει τα βιβλία που θα ικανοποιήσουν παιδικές ανάγκες, όπως είναι η ανάγκη της εξερεύνησης, της συμπόνιας, της έντονης χαράς ή της περιέργειας. Μέσα από τις θερμές αναγνώσεις μας, το βοηθάμε να κατανοήσει καλύτερα τον εαυτό του, τον περίγυρό του, αλλά και τον κόσμο. Παρακάτω οι προτάσεις μας για μοναδικά ελληνικά βιβλία, που εκφράζουν την κοινωνία μας, την θαλπωρή και την οικειότητα των Ελλήνων λογοτεχνών.

"Το καπλάνι της βιτρίνας" είναι μία υπέροχη πρόταση της πολυβραβευμένης και πολυμεταφρασμένης Άλκης Ζέη, ενώ άλλα σπουδαία έργα της ίδιας είναι: "Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου", Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα ή και "Ο ψεύτης παππούς".

 


Δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε τη μαγική Πηνελόπη Δέλτα και το βιβλίο της "Στα μυστικά του βάλτου", όπως και "O τρελαντώνης" και "Ο μάγκας" που είναι ακόμη δύο πολύ γνωστά βιβλία της ίδιας.

"Τα ψάθινα καπέλα", είναι ένα υπέροχο βιβλίο για εφήβους, της Μαργαρίτας Λυμπεράκη, καθώς και "Ο κήπος με τα αγάλματα" από την Ελένη Σαραντίτη και το μοναδικό "Ένα παιδί μετράει τα άστρα" του μεγάλου Μενέλαου Λουντέμη.

 Εκπαιδευτικός: Σωτηρία Κουτσωνάκη

 

 

Κυριακή 21 Σεπτεμβρίου 2025

21 Σεπτεμβρίου- Φθινοπωρινή Ισημερία

21 Σεπτεμβρίου- Φθινοπωρινή Ισημερία

269803830 4714706148572997 6578740896771721440 n

Στις  22 Σεπτεμβρίου, η διάρκεια ημέρας και νύχτας είναι σχεδόν ίση.

Από αύριο η νύχτα αρχίζει να είναι μεγαλύτερη από τη μέρα και στις 21 Δεκεμβρίου

έχουμε το Χειμερινό ηλιοστάσιο δηλαδή τη μεγαλύτερη νύχτα του έτους.

Παρακάτω ένα πολύ όμορφο σύντομο βίντεο που εξηγεί τις εναλλαγές των εποχών!


https://www.youtube.com/watch?v=1QKaUdxP0kE&t=2s

Πηγή: https://blogs.sch.gr/dimakryg/archives/890


Εκπαιδευτικός: Φωτεινή Κουτσοπούλου

Πρόταση βιβλίου: "Καλώς ήρθες στον κόσμο που μπορείς"

Καλώς ήρθες στον κόσμο που μπορείς: 50+2 δραστηριότητες για την ψυχική ενδυνάμωση του παιδιού, Μάριος Μάζαρης, εκδόσεις Μεταίχμιο. 

52 δραστηριότητες, μία για κάθε εβδομάδα του έτους, για γονείς, εκπαιδευτικούς, παιδαγωγούς που θα ενισχύσει την αυτοπεποίθηση κάθε παιδιού και θα τονώσει τους δεσμούς της τάξης και της οικογένειας!  Είτε είστε δάσκαλος, δασκάλα, γονέας ή φροντιστής, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το βιβλίο και να γνωρίσετε τον εαυτό σας.

Εκπαιδευτικός: Αλεξάνδρα Μαρκάτη

Ιδέες για φθινοπωρινές κατασκευές

 





10+ τρόποι για να μάθει καλύτερη ορθογραφία!




Οι μαθητές, ειδικά των πρώτων τάξεων, καθημερινά καλούνται να γράψουν την αντιγραφή τους κανά δυο-τρεις φορές και να τη διαβάσουν ώστε την επόμενη μέρα να εξεταστούν στην ορθογραφία. Αλήθεια, έχετε αναρωτηθεί την αξία της ορθογραφίας ως διαδικασία; Ή απλά πιστεύετε πως πρόκειται για μία ετεροχρονισμένη μέθοδο εκμάθησης της σωστής γραφής των λέξεων και τίποτα παραπάνω; Κι όμως, η ορθογραφία δεν είναι μόνο αυτό. Αρχικά πρέπει να τονίσω πως δεν αρκεί ένα ή επαναλαμβανόμενα άριστα για να εξάγουμε το συμπέρασμα πως ο μαθητής ξέρει ορθογραφία. Για να το πούμε αυτό πρέπει ο μαθητής να εφαρμόζει τους κανόνες όχι μόνο κατά την ημερήσια εξέταση αλλά και μετέπειτα σε κάθε άλλη περίπτωση, είτε σε μία έκθεση είτε στο ημερολόγιό του. Η ορθογραφία είναι μία σύνθετη διαδικασία που σχετίζεται με τη γραφή λέξεων σε σχέση με μια σειρά φωνημικών, μορφολογικών και γραμματικών κανόνων. Για αυτό η διδασκαλία της ορθογραφίας είναι απαραίτητη ώστε ο μαθητής να είναι σε θέση να επικοινωνεί γραπτά με ορθό τρόπο. Η κατάκτηση της ορθογραφικής δεξιότητας έχει αναπτυξιακό χαρακτήρα και ολοκληρώνεται σε διαφορετικά στάδια...Αλλά ας μείνουμε στο πρακτικό μέρος του θέματός μας. Πώς μπορούμε εμείς - κυρίως οι γονείς - να βοηθήσουμε τα παιδιά να μάθουν πιο εύκολα την ορθογραφία λέξεων; Παρακάτω θα βρείτε μερικούς τρόπους που ίσως θα σας διευκολύνουν. Ωστόσο, πρέπει να τονίσω πως οι περισσότεροι παρακάτω τρόποι ακολουθούν χρονικά τη διδασκαλία των βασικών κανόνων μέσα στην τάξη. Δοκιμάστε λοιπόν και δείτε πιο αρέσει και ταιριάζει περισσότερο στις ανάγκες του μαθητή.

1ος τρόπος:

Εικονογραφική μέθοδος

Καρτέλες, υπογραμμιστικά και χρώμα στο ''δύσκολο'' ορθογραφικά σημείο της λέξης θα βοηθήσουν οπτικά τον μαθητή να μάθει την ορθογραφία. Σκοπός αυτής της διαδικασίας είναι να δημιουργηθεί ισχυρός μνημονικός σύνδεσμος μεταξύ της εικόνας και της φόρμας της λέξης. 

2ος τρόπος: Οικογένειες λέξεων...

Ένας από τους αγαπημένους μου τρόπους και πιο αποδοτικός - θαρρώ - για την εκμάθηση της ορθογραφίας είναι οι οικογένειες λέξεων. Σαφώς δεν μπορεί ένας μαθητής να ξέρει από το πουθενά ότι το ρήμα κλείνω γράφεται με -ει αλλά όταν το μάθει θα μπορεί να γενικεύσει τον κανόνα και να σκεφτεί πως η λέξη κλειδί ή κλείσιμο ανήκει στην οικογένεια του κλείνω και να τη γράψει με -ει. 

3ος τρόπος:

Παιχνίδι και πάλι παιχνίδι...

Παίξτε κρεμάλα με τις λέξεις που είχε ο μαθητής για αντιγραφή και ορθογραφία την τελευταία εβδομάδα. Σίγουρα το ενδιαφέρον του θα αυξηθεί και δεν θα κουραστεί με το να τις γράφει και να τις ξαναγράφει χωρίς λόγο και σκοπό απλά για να πούμε ότι ασχολήθηκε.

4ος τρόπος:

Αυτοδιόρθωση με ένα λεξικό...

Έχει ορθογραφία για αύριο; Ωραία! Την είδε καλά; Ας τη γράψει σε ένα φύλλο και ας διορθώσει τυχόν ορθογραφικά λάθη χρησιμοποιώντας ένα λεξικό. 

5ος τρόπος:

Γίνε ορθογράφος και διόρθωσε τις λανθασμένες ορθογραφικά λέξεις...

Δώστε του ένα χαρτί με λέξεις ή με ένα κείμενο που έχει ορθογραφικά λάθη και ζητήστε από τον μαθητή να τα διορθώσει.

6ος τρόπος:

Δοκίμασε το Word!

Αντί να του δώσετε χαρτί, ανοίξτε το Word στον υπολογιστή σας και ζητήστε από τον μαθητή να πληκτρολογήσει λέξεις. Αν κάνει κάποιο ορθογραφικό λάθος η λεξούλα θα υπογραμμιστεί με κόκκινο χρώμα. Ζητήστε του να προσπαθήσει να τη διορθώσει σκεπτόμενος κανόνες.

7ος τρόπος: Τις μαθαίνω προφορικά, όχι γραπτά...

Έκανε λάθη ορθογραφικά; Μη ζητήσετε από τον μαθητή να γράψει τα λάθη του 3 ή 5 φορές. Δεν είναι αποτελεσματικός αυτός ο τρόπος. Καλύτερα να του ζητήσετε προφορικά μετά από λίγο να σας πει πώς γράφονται σωστά οι λέξεις στις οποίες έκανε λάθος. 

8ος τρόπος:

Αντίθετα και συνώνυμα...

Έχει για ορθογραφία τη λέξη ανοίγω; Ζητήστε του να σκεφτεί το αντίθετο της λέξης κλείνω. Μμμ, αλήθεια πώς γράφεται; 


9ος τρόπος:

Συμπλήρωση κενών...

Γράψτε λέξεις σε στήλη και αφήστε κενά στα σημεία όπου ο μαθητής θα πρέπει να συμπληρώσει με το σωστό γράμμα (π.χ. π_χνίδι) . Έτσι θα εστιάσει στο ''δύσκολο'' σημείο και θα μάθει την ορθογραφία της.

10ος τρόπος:

Συνειρμοί και ποιηματάκια...

Φτιάξτε τραγουδάκια, στιχάκια και ομοιοκαταληξίες για τους κανόνες ορθογραφίας. Ιδανικό για μικρούς μαθητές.

11ος τρόπος:

Ένα πιάτο και λίγο αλεύρι ή λίγη ζάχαρη...

Ξεχάστε τα τετράδια. Για να γίνει πιο διασκεδαστική η επανάληψη της αυριανής ορθογραφίας πάρτε ένα πιάτο, κατά προτίμηση σκουρόχρωμο, και απλώστε λίγο αλεύρι ή λίγη ζάχαρη. Ζητήστε του να γράψει με το δαχτυλάκι του τις δύσκολες λέξεις της ορθογραφίας.

Πηγή: www.thrania.com

Εκπαιδευτικός: Βίκυ Λιάνα


Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 2025

6 Ιδέες για να αγαπήσει το παιδί σας το διάβασμα

6 τρόποι για να μεγαλώσετε έναν διψασμένο αναγνώστη που ίσως ακόμα να μην έχετε σκεφτεί

 



Γιατί είναι σημαντικό το παιδί σας να μάθει να διαβάζει; Γιατί εκτός από εξάσκηση των λεκτικών του ικανοτήτων και την βελτίωση των σχολικών του επιδόσεων, θα κατορθώσει να ταξιδεύει με τον νου, να ζει ιστορίες άλλων ανθρώπων, να βλέπει τα πράγματα από διάφορες οπτικές, να ξεφεύγει από την δική του καθημερινότητα και πολλά πολλά ακόμα.

1. Τροφή για σκέψη

Εάν το παιδάκι σας είναι πολύ μικρό για να μπορέσετε να συζητήσετε την ώρα του φαγητού, μην μένετε βουβοί. Δοκιμάστε να του διαβάσετε μια όμορφη ιστορία και να του δώσετε ταυτόχρονα τροφή μυαλού και σώματος.

2. Παρηγοριά

Όταν το μικρούλι σας είναι αγχωμένο, νευριασμένο, θυμωμένο […], εκτός από την παρηγορητική αγκαλιά σας πείτε του «θέλεις να ηρεμήσουμε μαζί με μια ιστορία;». Με τον τρόπο αυτό θα συνδέσει το διάβασμα με την ανακούφιση από τα αρνητικά συναισθήματα.

3. Ακουστική ευχαρίστηση

Ακόμα κι αν δεν του αρέσει η ανάγνωση, μπορείτε να του παίζετε ακουστικά βιβλία  στο αυτοκίνητο ή την ώρα που παίζει. Είναι πολύ πιθανό να του αρέσει η ιστορία και να θέλει να διαβάσει τη συνέχεια ή να έρθει σε επαφή με άλλα βιβλία της σειρά ή του ίδιου συγγραφέα που δεν έχουν βγει σε audio book.

4. Επιβράβευση

Σε όλα τα παιδιά αρέσουν τα δώρα και τα νέα αποκτήματα. Πηγαίντε το, λοιπόν, σε μια έκθεση βιβλίου, κάντε μαζί μια ευχάριστη βόλτα και στη συνέχεια πλησιάστε έναν πάγκο και αφήστε το να διαλέξει όποιο βιβλίο επιθυμεί.

5. Overdose

Πηγαίνετε μαζί σε μια δημοτική βιβλιοθήκη και αφήστε το να διαλέξει, να ξεφυλλίσει και να εξερευνήσει επιτόπου όσα περισσότερα βιβλία θέλει και μπορεί. Ακόμα κι αν είναι 60, ακόμα κι αν είναι 100!

6. Σοφή κουκουβάγια

Το να σπάει κανείς τους κανόνες είναι συναρπαστικό. Εάν, λοιπόν, ξέρει να διαβάζει και δεν θέλει να πέσει για ύπνο, επιτρέψτε του να μείνει λίγο ακόμα ξύπνιο με ένα βιβλίο και έναν φακό διαβάζοντας. Και θα ωφεληθεί και θα έχει περάσει το δικό του!

πηγή: www.happyparenting.gr

Εκπαιδευτικός: Σωτηρία Κουτσωνάκη


Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου 2025

Δραστηριότητα κατά την ανάγνωση βιβλίου «Lapbook»

 Ηλικία: Μαθητές Δ΄ δημοτικού

 Αριθμός μαθητών: ολόκληρη η σχολική τάξη

 Διάρκεια: 60΄       Χώρος: σχολική αίθουσα

Υλικά: χρωματιστά χαρτόνια, ψαλίδια, κόλλες, μαρκαδόροι,

Περιγραφή δραστηριότητας: Οι μαθητές κατασκευάζουν ένα lapbook.

    Το lapbook είναι ένα διαδραστικό μικρό βιβλίο, που περιλαμβάνει μικρότερα αρχεία και φακέλους διπλωμένα σε μικρότερο μέγεθος. Αρχικά, ένα χρωματιστό χαρτόνι διπλώνεται στη μέση και στο εσωτερικό του τοποθετούνται οι κατασκευές και τα μικρότερα αρχεία. Οι διάφοροι γραφικοί οργανωτές στο εσωτερικού του χαρτονιού κατασκευάζονται από τους μαθητές σε διάφορα χρώματα, σχέδια και μορφές και αναδιπλώνονται με ευφάνταστο τρόπο, δημιουργώντας ένα ελκυστικό βιβλίο.

    Κατασκευάζεται μια χρονογραμμή με τα γεγονότα του βιβλίου, στο πάνω μέρος της κατασκευής. Φάκελοι με τους ήρωες του μυθιστορήματος τοποθετούνται στο εσωτερικό και αναδιπλώνονται με τέτοιο τρόπο, ώστε, όταν ανοίγουν, να παρουσιάζεται το περιεχόμενό τους σε όλο το μήκος της κατασκευής. Ο εκπαιδευτικός προτείνει διάφορες κατασκευές που μπορούν να τοποθετηθούν στο εσωτερικό του lapbook και οι μαθητές κατασκευάζουν τη δική τους μοναδική κατασκευή.


Σκοπός

Με τη δημιουργία ενός lapbook οι μαθητές εργάζονται ομαδικά και προωθούν τη δημιουργική τους σκέψη. Τα θέματα που παρουσιάζονται στο εσωτερικό του βοηθούν τους μαθητές να συγκεντρώσουν τις θεματικές του λογοτεχνικού βιβλίου με το οποίο έχουν μέχρι εκείνη τη στιγμή ασχοληθεί και έτσι το ενδιαφέρον τους για την πορεία της αφήγησης να ανανεωθεί.

Η δημιουργική σκέψη και η φαντασία των μαθητών ενισχύεται καθώς το παραγόμενο υλικό έχει μεγάλο βαθμό πρωτοτυπίας και δημιουργικότητας. Τέλος, καθώς το υλικό αυτό μπορεί να εμπλουτίζεται κατά τρόπο δυναμικό, οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να επανέρχονται στο τέλος κάθε θεματικής ενότητας και να προσθέτουν στοιχεία.

 

 

Πηγή: Παιχνίδια φιλαναγνωσίας στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση -3ο Πανελλήνιο Συνέδριο 2022

https://share.google/dn2WW6VT4ICfuYN01


Εκπαιδευτικός: Έφη Καλπάκη

Τα παιδιά χρειάζονται λίγο από το χρόνο μας...όχι τα χρήματα μας

 Ένα βίντεο συγκινητικό και ταυτόχρονα διδακτικό , για μικρούς και μεγάλους , γεμάτο ισχυρά μηνύματα, που δεν πρέπει να μας αφήνουν αδιάφορους!!

Ιστοσελίδα:                                                         
https://share.google/4PQoApywMPIgIHvX8


Εκπαιδευτικός: Γιάννης Αλεξανδρόπουλος


Παιδαγωγικές και διδακτικές πρακτικές της διαφοροποιημένης διδασκαλίας

Η διαφοροποιημένη διδασκαλία είναι μια παιδαγωγική προσέγγιση που αναγνωρίζει ότι κάθε μαθητής έχει διαφορετικές ανάγκες, ικανότητες και τρόπους μάθησης. Ο στόχος της είναι να προσαρμόζεται το μάθημα ώστε όλοι οι μαθητές να μπορούν να συμμετέχουν, να κατανοούν και να προοδεύουν με τον δικό τους ρυθμό. Οι διδακτικές στρατηγικές παρομοιάζονται με «αγωγούς», μέσα από τους οποίους οι εκπαιδευτικοί διοχετεύουν το περιεχόμενο και τα μαθησιακά αποτελέσματα, ανάλογα με τις ανάγκες των μαθητών τους. Οι στρατηγικές αυτές βοηθούν να δημιουργηθεί μια διαφοροποιημένη τάξη, όπου δίνεται έμφαση στην εξατομικευμένη μάθηση και στην ποικιλία προσεγγίσεων. Παρακάτω παρουσιάζονται κάποιες από αυτές:

•             Σταθμοί

Οι σταθμοί αντιπροσωπεύουν διάφορα σημεία στην τάξη όπου οι μαθητές μπορούν να ασχοληθούν με διάφορες εργασίες σύμφωνα με τις ατομικές τους ανάγκες και τα ενδιαφέροντά τους. Αυτό παρέχει ευελιξία καθώς οι μαθητές δεν χρειάζεται να ακολουθούν όλους τους σταθμούς και δεν χρειάζεται να διαθέσουν τον ίδιο χρόνο σε κάθε έναν από αυτούς. Η διαφοροποίηση των εργασιών σε κάθε σταθμό επιτρέπει την προσαρμογή στο επίπεδο των μαθητών που τον επισκέπτονται. Επίσης, οι εκπαιδευτικοί έχουν τη δυνατότητα να οργανώνουν τις ομάδες εργασίας με ευελιξία, επιλέγοντας ποιοι μαθητές θα εργαστούν σε κάθε σταθμό, ποιες εργασίες θα αναλάβουν και ποιοι κανόνες θα ισχύουν. Αυτό δίνει τη δυνατότητα για εξατομικευμένη προσέγγιση, λαμβάνοντας υπόψη τις ατομικές δεξιότητες και ανάγκες κάθε μαθητή.

•             Διαβαθμισμένες δραστηριότητες

Όταν ένας εκπαιδευτικός θέλει να βεβαιωθεί πως οι μαθητές με διαφορετικές ανάγκες, εργάζονται με τις ίδιες βασικές ιδέες και χρησιμοποιούν τις ίδιες βασικές δεξιότητες, χρησιμοποιεί αυτή την στρατηγική. Ουσιαστικά, ο εκπαιδευτικός φροντίζει ώστε το κέντρο βάρους της δραστηριότητας να είναι το ίδιο, προσφέροντας όμως εργασίες διαφορετικής δυσκολίας. Με αυτόν τον τρόπο μεγιστοποιείται η πιθανότητα κάθε μαθητής να αποκτά βασικές δεξιότητες όπως και να δημιουργείται η κατάλληλη πρόκληση.

•             Μαθησιακά συμβόλαια

Αυτή η διδακτική μέθοδος μπορεί να πάρει διάφορες μορφές, ωστόσο στην ουσία πρόκειται για μια συμφωνία μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητή. Ο εκπαιδευτικός εγγυάται κάποιες ελευθερίες όσον αφορά στην απόκτηση δεξιοτήτων και εννοιών τις οποίες ο εκπαιδευτικός θεωρεί σημαντικές στο πλαίσιο της μαθησιακής διαδικασίας.

•             Ανεξάρτητα Projects

Ένα από τα βασικά θέματα που έχει να διαχειριστεί ο εκπαιδευτικός μέσα σε μια αίθουσα διδασκαλίας, είναι η συστηματική προσπάθεια που πρέπει να καταβάλλει θέτοντας ζητήματα ή προβλήματα που τραβούν το ενδιαφέρον και την περιέργεια των μαθητών. Ουσιαστικά, αυτή η στρατηγική προσαρμόζεται στις προσωπικές ανάγκες αλλά και στα ενδιαφέροντα των μαθητών, με σκοπό να μπορέσουν τελικά να αναδείξουν και να αναπτύξουν τα ταλέντα τους και τα δεξιότητές τους. Βασική προϋπόθεση αυτής της στρατηγικής, είναι να ανταποκρίνεται στην ετοιμότητα των μαθητών αλλά και στο μαθησιακό τους προφίλ.

•             Σύνθετη διδασκαλία

Στόχος της σύνθετης διδασκαλίας είναι να εξασφαλίσει ευκαιρίες μάθησης οι οποίες θα είναι ίσες για όλους τους μαθητές, ανεξαρτήτως της ακαδημαϊκής, πολιτισμικής και γλωσσολογικής ετερογένειάς τους. Η σύνθετη διδασκαλία δημιουργεί συνθήκες που απαιτούν ένα ευρύτερο φάσμα διανοητικών δεξιοτήτων των μαθητών, όπως παραγωγή ιδεών. Σε αυτό το πλαίσιο της συγκεκριμένης διαδικασίας, οι μαθητές εργάζονται σε ομάδες, οι οποίες δημιουργούνται από τους δασκάλους, βασιζόμενοι στις δεξιότητες και το ενδιαφέρον των μαθητών και αυτές οι ομάδες μπορεί να είναι άλλοτε ομοιογενείς και άλλοτε ετερογενείς ως προς την ετοιμότητά τους. Εξάλλου, πλήθος ερευνών έχουν καταδείξει τα οφέλη της ομαδοσυνεργατικής μεθόδου στους μαθητές, καθώς βρίσκονται σε πλήρη αλληλεξάρτηση για την ολοκλήρωση του έργου ή την επίλυση του προβλήματος που τους έχει τεθεί και εμπλέκονται ενεργά στην διαδικασία. 

Εκπαιδευτικός: Μαρία Μπαρόλα

Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου 2025

Βιβλίο "Με μια κουβέρτα στο.....διάστημα!"

 " Με μια κουβέρτα στο... διάστημα!"


Picture




Η πρώτη μέρα στο σχολείο, μακριά από τους γονείς και το σπίτι, γεμίζει με άγχος και ανησυχία τα μικρά παιδιά. Αυτό το βιβλίο θα τα βοηθήσει να λύσουν τις απορίες τους για τη μεγάλη μέρα και να αγαπήσουν το σχολείο!

 Η Χριστίνα Κωνσταντουδάκη γράφει μια όμορφη ιστορία για την ανασφάλεια που οδηγεί στον φόβο και την εσωστρέφεια και τα μεταβατικά αντικείμενα που βοηθούν να ξορκίσουμε αυτήν την ανασφάλεια του καινούριου χώρου.

   Η συγγραφέας δημιουργεί μια έξυπνη ιστορία που δεν πέφτει στην παγίδα της μαγικής συνταγής και του γρήγορου δρόμου. Επιλέγοντας την κουβέρτα με την απεικόνιση του ηλιακού συστήματος ως μεταβατικό αντικείμενο και μετατρέποντάς την στο τέλος σε κάπα σούπερ ήρωα για να σηματοδοτήσει την συναισθηματική μετάβαση και μεταστροφή του ήρωά της, κατορθώνει αφενός να απενοχοποιήσει όλα τα παιδιά που κρατούν κάποιο παρόμοιο αντικείμενο και να τους δείξει ότι μπορούν να πάρουν τον χρόνο τους, αφετέρου να αλλάξει την νοητική αναπαράσταση του μεταβατικού αντικειμένου από αντικείμενο συναισθηματικής ασφάλειας σε αντικείμενο συναισθηματικής ισορροπίας και απογείωσης, ενώνοντάς το μάλιστα με την πραγματικότητα της τάξης, ήτοι το ηλιακό σύστημα. Θεωρώ ότι διαχειρίστηκε πολύ σωστά το θέμα, δείχνοντας τον δρόμο της αποδοχής από τους άλλους και του χρόνου που πρέπει να δίνεται σε εσωστρεφή, επιφυλακτικά, φοβισμένα παιδιά.

Εκπαιδευτικός: Βάσω Μήτση


Φύλλο γνωριμίας για την πρώτη μέρα στο σχολείο


Εκπαιδευτικός: Αναστασία Μπουμποπούλου

Προτάσεις βιβλίων για την έναρξη της σχολικής χρονιάς

 1. «Απλώς να είσαι ο εαυτός σου, Δράκε!», Bianca Schulze, εκδ. Ψυχογιός 

Είναι η πρώτη μέρα του δράκου στο σχολείο, και έχει τόση αγωνία, που κρύβεται κάτω από το κρεβάτι και κάτω από το τραπέζι.
Μπορείς να τον βοηθήσεις; Σήκωσε το χέρι σου αν θέλεις να δείξεις στον δράκο ότι είναι ωραία να πηγαίνει στο σχολείο.
Δε χρειάζεται τίποτε άλλο παρά να είναι ο εαυτός του!
Αυτή η γλυκιά, διαδραστική ιστορία με τον αγαπημένο κόκκινο δράκο σίγουρα θα βοηθήσει τα μικρά παιδιά να αντιμετωπίσουν το άγχος τους για την πρώτη μέρα στο σχολείο!


2. Η καινούρια δασκάλα "κάνει πάσα" (Σειρά: Πάμε σχολείο με την Άννα και τον Νίκο – Βιβλίο 2), Γιώτα Χ. Διάκου, εκδ. Βιβλιοσκόπιο

Η Άννα κι ο Νίκος είναι δύο αδέρφια που μας διηγούνται τις περιπέτειές τους από τη σχολική καθημερινότητα.
Μέσα απ’ τις ιστορίες τους, βοηθούν τους μικρούς αναγνώστες να βρουν λύση στις ανησυχίες τους και
τους γονείς να προσεγγίσουν με ενσυναίσθηση τους προβληματισμούς των παιδιών τους.
Η νέα χρονιά αρχίζει κι η μοναδική ευχή που κάνει ο Νίκος είναι να έχει έναν δάσκαλο που να παίζει μαζί τους μπάλα. Μόλις όμως βλέπει την καινούρια του δασκάλα, απογοητεύεται. Νιώθει πως όλη η χρονιά θα πάει χαμένη. Αλλά η δασκάλα βρίσκει έναν πρωτότυπο τρόπο για να τον ενθουσιάσει, να τον κερδίσει και να του μάθει την αποδοχή της διαφορετικότητας. 


Εκπαιδευτικός: Αλεξάνδρα Μαρκάτη

Κυριακή 7 Σεπτεμβρίου 2025

Άρθρο "Σχολική προσαρμογή"

 Σχολική προσαρμογή. Πώς βοηθούμε το παιδί να προσαρμοστεί στο νέο σχολικό περιβάλλον

Λουΐζα Ιωαννίδου, Σχολική Ψυχολόγος

Το ξεκίνημα του σχολείου οδηγεί το παιδί σε μια καινούρια πραγματικότητα. Η πρώτη φορά στο σχολείο είναι μια δύσκολη εμπειρία τόσο για τους γονείς όσο και για τα παιδιά. Ο φόβος του αγνώστου, ο αποχωρισμός από τους γονείς, η νέα κατάσταση, η συνειδητοποίηση του παιδιού ότι χάνει τα «πρωτεία», η απώλεια της αίσθησης της μοναδικότητας που είχε στο σπίτι, η γνώση ότι θα πρέπει να δουλέψει και να κουραστεί για να ενταχθεί σε μια νέα ομάδα. Όλα αυτά αποτελούν για το παιδί πρακτικές και συναισθηματικές δυσκολίες, που σηματοδοτούν το πέρασμά του από το σπίτι στο σχολείο. Και ενώ «κάθε αρχή και δύσκολη», ο χρόνος προσαρμογής κάθε παιδιού στο σχολείο είναι διαφορετικός: από λίγες ώρες μέχρι λίγες εβδομάδες.

Μια άλλη επίσης αρκετά δύσκολη δοκιμασία για το παιδί είναι όταν χρειάζεται να αλλάξει σχολείο. Αλλαγή 
σχολείου γίνεται όταν το παιδί αλλάξει σπίτι και γειτονιά, όταν γίνει η μετάβαση από τον παιδικό σταθμό στο νηπιαγωγείο, από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό και μετέπειτα στο γυμνάσιο και λύκειο, ή γιατί πολλές φορές οι γονείς επιθυμούν να στείλουν το παιδί τους σε ένα καλύτερο εκπαιδευτικό περιβάλλον. Παρόλο που οι λόγοι αυτής της αλλαγής είναι προφανείς και φυσιολογικοί από τους γονείς, για το παιδί μια τέτοια αλλαγή αποτελεί ένα πλήγμα και το κλονίζει, έστω και παροδικά.

Η προσωπικότητα του παιδιού παίζει σημαντικό ρόλο στην προσαρμογή του σε νέα περιβάλλοντα. Έτσι, το κάθε παιδί, αναλόγως της 
προσωπικότητάς του, αντιδρά με διαφορετικό τρόπο και προσαρμόζεται με διαφορετικό ρυθμό στο καινούργιο του σχολείο. Έρευνες διαπιστώνουν ότι μέχρι και το 80% των παιδιών παρουσιάζουν δυσκολίες προσαρμογής κατά τον πρώτο μήνα φοίτησης στο σχολείο.

Πώς βοηθάμε το παιδί να αποδεχτεί την νέα πραγματικότητα;


• Αρχικά, καταπολεμάμε τους δικούς μας 
φόβους και το άγχος του αποχωρισμού. Πόσο ανησυχούμε για το πώς θα τα πάει το παιδί μας, πόσες δυσκολίες βλέπουμε που μπορεί να το εμποδίσουν («Φοβάμαι γιατί βλέπω πόσο δυσκολεύεται να πειθαρχήσει» «Είναι σαν εμένα, δεν του αρέσει η πίεση, πώς θα αντεπεξέλθει» και άλλα παρόμοια) και στη συνέχεια κατά πόσο οι ανησυχίες αυτές έχουν πράγματι να κάνουν με το παιδί και κατά πόσο με τα δικά μας βιώματα, τους δικούς μας γονείς, τα δικά μας προβλήματα στο σχολείο; Μια τέτοια ανασκόπηση μπορεί να μην εξαφανίσει τις ανησυχίες μας αλλά τουλάχιστον μπορεί να μας βοηθήσει να τις κρατήσουμε «υπό περιορισμό».


• Αν δει εμάς ανήσυχους θα θεωρήσει το φόβο του δικαιολογημένο και δε θα κάνει καμία προσπάθεια να τον αντιμετωπίσει. Είναι σημαντικό η 
συμπεριφορά μας στις αντιδράσεις του παιδιού κατά τη διάρκεια της προσαρμογής του να είναι σταθερή και αποφασιστική. Δεν χρειάζεται να είμαστε υπερπροστατευτικοί γιατί αυτό ενισχύει τη συναισθηματική εξάρτηση του παιδιού από εμάς και το γεμίζει ανασφάλεια στη νέα πραγματικότητα που θα αντιμετωπίσει μόνο του.


• Πραγματοποιούμε μαζί με το παιδί μερικές επισκέψεις γνωριμίας στο σχολείο προτού ξεκινήσει για να εξοικειωθεί με το χώρο και του γνωρίζουμε τη δασκάλα του.


• Αντιμετωπίζουμε το γεγονός της έναρξης του σχολείου με ενθουσιασμό και πηγαίνουμε μαζί να διαλέξουμε τα σχολικά είδη. Διαμορφώνουμε τον χώρο του γραφείου του με χαρούμενα χρώματα.


• Συνοδεύουμε το παιδί την πρώτη ημέρα στο σχολείο, για να του δώσουμε θάρρος και να αισθάνεται άνετα. Του γνωρίζουμε και άλλα παιδιά που ξεκινάνε στο ίδιο σχολείο, ώστε να έχει τουλάχιστον μερικά γνώριμα πρόσωπα τις πρώτες ημέρες στην τάξη.


• Δείχνουμε την αντοχή μας στις αντιδράσεις των πρώτων ημερών. Ενθαρρύνουμε το παιδί να μας μιλήσει ανοικτά για τους φόβους του και σχεδιάζουμε μαζί του τους τρόπους αντιμετώπισης. Του θυμίζουμε καταστάσεις που φοβόταν παλαιότερα και έχει καταφέρει να τις ξεπεράσει.


• Βεβαιώνουμε το παιδί με λόγια και πράξεις για την επιστροφή του στο σπίτι. Του δίνουμε ένα φιλί ή του κάνουμε μια μεγάλη 
αγκαλιά. Δείχνουμε χαρούμενοι που έχει μεγαλώσει και πηγαίνει πια στο σχολείο.


• Του αγοράζουμε βιβλία που προετοιμάζουν το παιδί για την πρώτη μέρα στο σχολείο. Τα διαβάζουμε μαζί, συζητώντας για τα αισθήματα των παιδιών την πρώτη φορά που ξεκινούν κάτι τόσο καινούργιο, αλλά και συναρπαστικό. Φτιάχνουμε μια ιστορία με τον αγαπημένο του ήρωα στην ίδια κατάσταση.


• Μιλάμε στο παιδί για τις δικές μας εμπειρίες από το σχολείο. Δεν διστάζουμε να ομολογήσουμε πως την πρώτη ημέρα είχαμε και εμείς άγχος και φόβο για το καινούργιο, συναισθήματα που είναι φυσιολογικά. Δίνουμε το παράδειγμα κάποιου άλλου παιδιού που γνωρίζει και συμπαθεί και αναφέρουμε πώς εκείνο ξεπέρασε τους φόβους του χωρίς να κάνουμε συγκρίσεις.


• Δίνουμε στο παιδί μια ρεαλιστική εικόνα της σχολικής καθημερινότητας που θα μπει από φέτος στη ζωή του. Του εξηγούμε πώς θα είναι τα θρανία μέσα στην τάξη, του μιλάμε για το σεβασμό απέναντι στη δασκάλα του, για το διάλειμμα και τα 
παιχνίδια στο σχολείο.


• Του δίνουμε κίνητρα για να πάει σχολείο τονίζοντάς του τα θετικά στοιχεία, όπως τους καινούριους 
φίλους που θα γνωρίσει, τα πράγματα που θα μάθει (θα διαβάζει μόνο του τις αγαπημένες του ιστορίες), τα ομαδικά παιχνίδια, τις εκδρομές.

Οι τρεις άξονες της επιτυχίας – Συμβουλές σε γονείς


Για να βοηθήσουμε το παιδί μας να βρει τη θέση του και να εξοικειωθεί με το καινούργιο του περιβάλλον προσέχουμε τα εξής:


• Η προσαρμογή στο σχολείο απαιτεί πρόγραμμα:
Αν μέχρι τώρα δεν υπήρχε, με την έναρξη του σχολείου χρειάζεται και στο σπίτι να μπει ένα πρόγραμμα για τα παιδιά. Το πρωινό ξύπνημα, οι ώρες 
μελέτης, ξεκούρασης-παιχνιδιού, τηλεόρασης-υπολογιστή και οπωσδήποτε ο ύπνος πρέπει να τηρούνται με αρκετή συνέπεια και αν χρειαστεί, αυστηρότητα. Παρατηρούμε λίγο τους ρυθμούς του παιδιού και σε συνεννόηση με την δασκάλα, καθορίζουμε πόση ώρα πρέπει να αφιερώνει στη μελέτη. Παιδιά του νηπιαγωγείου και των πρώτων τάξεων του Δημοτικού δεν νοείται να ασχολούνται επί τρεις και τέσσερις ώρες με τα μαθήματα, να έχουν τηλεόραση ή υπολογιστή στο δωμάτιο τους ή να πηγαίνουν για ύπνο στις 11 και στις 12!


• Κρατάμε μία στάση που αποτρέπει την δημιουργία «μετώπων»:
Η σχέση που θα δημιουργήσει το παιδί με την δασκάλα του είναι πρωταρχικής σημασίας για να έχει καλή προσαρμογή στο σχολείο. Για αυτό τηρούμε ουδέτερη στάση. Αν έχουμε αντιρρήσεις με τακτικές της δασκάλας είναι προτιμότερο να συγκρατηθούμε για να διαπιστώσουμε αν είναι πράγματι τόσο απαράδεκτες και σε αυτή την περίπτωση αναζητούμε την ίδια και συζητούμε μαζί της αντί να δείχνουμε στο παιδί τη δυσαρέσκεια ή ακόμη χειρότερα την αντιπάθειά μας για αυτήν. Επίσης, αν το παιδί κάνει παράπονα για την δασκάλα ή γενικότερα το σχολείο, προσπαθούμε καταρχήν να το ακούσουμε προσεκτικά χωρίς να πρέπει να πάρουμε θέση ή να δώσουμε λύση.


 Το σχολείο είναι πρωτίστως υπόθεση του παιδιού και για αυτό πρέπει να το βοηθήσουμε να αναπτύξει αυτονομία:
Όσο και αν είναι πιο εύκολο και πιο βολικό, δεν είναι καλό να βοηθάμε το παιδί φτιάχνοντάς του την 
τσάντα, παίρνοντας καθημερινά τηλέφωνα για να μας πουν τα μαθήματα επειδή δεν πρόσεχε ή λύνοντάς του τις ασκήσεις. Αν ζητάει τη βοήθειά μας αναζητάμε μαζί του τρόπους που θα το βοηθήσουν να τα κάνει όλα αυτά μόνο του. Του δείχνουμε έναν καλό τρόπο να τακτοποιεί την τσάντα, του παίρνουμε ένα μπλοκάκι για να σημειώνει τα μαθήματα, επιμένουμε στο να κάνει όλα τα μαθήματα μόνο του, έστω κι αν καμιά φορά δεν προλαβαίνει να τα τελειώσει. Του υπενθυμίζουμε ξανά και ξανά ότι στο σχολείο δεν πάει για να τα κάνει όλα τέλεια αλλά για να μάθει πράγματα που δεν ξέρει.

Πηγή: https://www.paidiatros.com/efivos/sex-education

Εκπαιδευτικός: Φωτεινή Κουτσοπούλου